Druivenjam

Het is gister gelukt om niet alleen het sap maar ook nog druivenjam te maken. De vloeistof ziet er mooi roze uit en met het beetje citroensap dat ik heb toegevoegd hoop ik dat het deze kleur ook zal behouden.

De jampotjes zijn allemaal vacuüm. Altijd weer even spannend of lukt. Wat me wel opvalt is dat de jam helemaal niet stevig lijkt. Als ik de potjes beweeg, beweegt de jam als een dun sap heen en weer. Ai…! En dat met voldoende agar-agar. Normaal gebruik ik Marmello maar door productieproblemen is dat momenteel niet leverbaar. Bij agar-agar moet je zelf testen wanneer de jam dik genoeg is of dat je nog langer moet koken. Tsja… het lijkt erop dat daar iets misgegaan is. Maar goed, als de smaak goed is zal de jam nog prima kunnen fungeren als kleurtje en smaak voor in de yoghurt. Binnenkort maar eens proeven.

Overigens heb ik nog wel (een) herkansing(en) want de struik hangt nog steeds vol met druiven.

Zelf jam maken

Als zelf jam makenkind zag ik het mijn moeder elk jaar weer doen: zelf jam maken. Het zag er heel professioneel uit met al die potjes die steriel werden gemaakt en de snelheid waarmee de potjes werden gevuld en dicht gedraaid. Toen ik voor het eerst zelf jam wilde maken verwachtte ik dan ook een moeilijke klus. Maar dat is het helemaal niet! Zelf jam maken is niet moeilijk en vooral heel erg leuk. Ik wil het dan ook iedereen aanraden om het eens te proberen en vervolgens te kunnen genieten van zelfgemaakte jam.

Benodigdheden

  • Grote pan
  • pollepel
  • soeplepel
  • trechter
  • schoon doekje
  • schone theedoek
  • soda
  • glazen potjes met (onbeschadigd) metalen deksel
  • Marmello (verkrijbaar bij biologische winkel)
  • suiker (bij gebruik van geleisuiker is geen Marmello meer nodig)
  • fruit (bramen, frambozen, japanse wijnbes, appel, aardbeien, rabarber, pruimen etc)
  • evt. kaneel
  • evt. citroensap

steriele potjesHet schoonmaken van de potjes

Reken per kilo fruit zo’n vier potjes (als ik het goed inschat zit hier zo’n 300-350 mL in) en zorg dat er een paar extra potjes zijn. Alle andere potjes zijn natuurlijk ook te gebruiken, het is alleen wat lastiger inschatten hoeveel je nodig hebt.

Je kunt de potjes op verschillende manieren steriliseren: de potjes uitkoken of de potjes in heet water met soda zetten te weken en erna afspoelen. Ik vind zelf de laatste het makkelijkst, het kan dan namelijk gewoon in mijn afwasteiltje. Er is geen minimum tijd voor het weken van de potjes, ik wacht meestal tot het water weer wat afgekoeld is zodat ik zonder brandblaren de potjes eruit kan halen 😉

Zet de potjes vervolgens op de kop op een schone theedoek te drogen.

Voor het maken van de jam

Smaken verschillen en voorkeuren voor jamsoorten dus ook. De één houdt van heel zoet, de ander juist niet. De één wil een jam zonder stukjes, de ander vindt het liefste nog wat stukjes fruit terug. Ik beschrijf dit keer even hoe ik het zelf doe.

Geen jam is bij mij gelijk, elke keer bevat het weer een andere samenstelling aan fruit. Eigenlijk vind ik een jam met verschillende soorten door elkaar het lekkerst. Voordat ik het fruit kook zorg ik dat ik weet hoeveel kilo fruit ik heb. Dit is namelijk belangrijk voor het bepalen van de hoeveelheid suiker en Marmello.

In een grote pazelf jam makenn met slechts een bodempje water kook ik het fruit net zolang tot het zacht is. Ik vind het heerlijk als er nog wat stukjes in zitten maar het fruit moet wel door mijn trechter passen dus ik zorg vaak voor kleine stukjes.

Als het fruit zacht gekookt is, voeg ik de suiker en de Marmello toe. Per kilo fruit moet één zakje Marmello (zie beschrijving op de verpakking) en neem ik tussen de 500 en 700 gram suiker. Suiker staat bekend als ongezond maar tegelijk is het ook belangrijk als conserveringsmiddel. Houd daar dus rekening mee als je minder suiker wilt gebruiken in de jam. (Overigens: in de supermarkt wordt reclame gemaakt voor jam met wel 50% fruit. Per kilo fruit wordt dan een kilo suiker gebruikt) Voor de kleur is een beetje citroensap toevoegen nu handig (de jam houdt dan meer kleur) en eventueel kun je nog kaneel toevoegen.

jam makenDe jam moet nog een minuut koken en vervolgens zet ik de eerste potjes klaar. De trechter komt erin en ik vul de potjes met de gloeiend hete jam tot precies op de rand. Voor ik de potjes dichtdraai zorg ik dat de rand van het potje schoon is, anders gaat dit schimmelen. Na het dichtdraaien van het potje zet ik het potje op de kop. Volgende potje!

Doordat de jam warm in het potje komt en vervolgens afkoelt, trekt het deksel vacuüm. Daarom is het belangrijk dat de jam zo heet is en dat het potje zo vol mogelijk zit.

 

Aan de lopende band

DSCN1020 De royale oogst van rode besjes dit jaar is geweldig! In de tuin snoep ik al rijkelijk tijdens het plukken, thuis staat standaard een schaaltje rode besjes op het aanrecht om te snoepen en tussen al dat snoepen door geniet ik ook nog van een vruchtentaart met rode besjes of ik roer de besjes door mijn yoghurt. Heerlijk! Ondanks het vele snoepen is er nog meer dan genoeg over voor de jam. Een welkom ingrediënt nu ik flink allergisch blijk te zijn voor aardbeien. Die zal ik voortaan moeten weglaten uit de jam en dat was vorig jaar de grootste aanvoer voor de jam. Maar voor de besjes klaar zijn voor de jam… daar moet nog wel even wat voor gebeuren! Het voordeel is dat dDSCN1019e rode vruchtjes veel langer goed blijven in de koelkast dan aardbeien of frambozen en dat maakt dat ik de ‘was-en-pluk’-klus kan bewaren voor een rustige thuisdag. Het leek net lopende band werk: Stap één: besjes wassen. Stap twee: besjes grofweg sorteren op kwaliteit. Stap drie: de besjes van hun steeltje ritsen. Stap vier: het vocht laten weglekken. Stap vijf is de vriezer.

Na gedane arbeid ging ik naar de tuin. Er was weer een nieuwe lading om te plukken. 🙂 DSCN1018

Heel veel fruit

DSCN0095
Van tevoren wegen hoeveel fruit het is en berekenen hoeveel suiker en marmello er bij moet.

Vandaag ben ik samen met mijn tuinmaatje de hele ochtend bezig geweest met jam maken. En dat werd hoog tijd want onderhand paste er nog weinig bij in de vriezer. De vriezer mist nu 11 (liter)bakjes vol aardbeien, frambozen, bramen en Japanse wijnbes, eindelijk weer ruimte!

Het hele huis rook naar zoet fruit en de halve keuken plakte zoals fruit 😉 Maar het is met zijn tweeën niet alleen gezelliger maar ook nog eens snel opgeruimd.

Voor het eerst kon ik eens een jamsoort maken met Japanse wijnbes als hoofdbestanddeel in plaats van een restje. Het is aardbei-Japanse wijnbes geworden en heeft de eerste smaaktest glorieus doorlopen!

Het resultaat? 30 potjes jam! Niet alleen aardbei-Japanse wijnbes, ook een soort van aardbei-framboos-Japanse wijnbes en (de meeste) aardbei-braam-framboos.

 

DSCN0100
Heel veel potjes ontsmetten, afspoelen en laten drogen. En dan… welke deksel past op welk potje?

DSCN0104

Voor de variatie…

… maakte ik nogmaals jam. Dit keer geen aardbei-rabarberjam maar jam van bramen, aardbeien, japanse wijnbes, frambozen, pruimen en appel. De vriezer is opeens bijna leeg en het aanrecht staat vol potjes overheerlijke jam. Van de laatste kilo pruimen kan ik nog één keer jam maken en dan is het toch echt gebeurd voor dit jaar. Want wat moet ik met nóg meer jam? Tenslotte hoef ik niet dagelijks te jureren bij een ‘verzorg een leuke zeildag’ en lopen die verjaardagen ook niet echt storm. Maar ja, het maken is zo leuk hè…

Maar nu is er, behalve dat de grens van het normale nadert, een andere grens bereikt, namelijk de hoeveelheid beschikbare potjes. Als het goed is heb ik nog net genoeg voor de pruimenjam en dan zijn ze echt allemaal vol.

Zo nu en dan gaat er een potje weg omdat het deksel niet meer goed is. Dan is het niet vacuüm en heb ik mogelijk een keer het potje niet open kunnen krijgen en het deksel geforceerd. Of, zoals vanmiddag het geval was, het deksel draait door. Toen ik hier tijdens het potjes vullen achter kwam, goot ik snel de jam over in een ander potje. Dat potje was echter kleiner en de jam stroomde rijkelijk over het aanrecht. Tijd om te proeven! En het potje kon erna bij de afwas want een plakkerig verjaardagscadeau geven kan natuurlijk niet.

 

Jam maken

111213141516171819

Jam

Vandaag lekker bezig geweest met jam maken. Toen ik gister de vruchten uit de vriezer haalde (ik moest ’t natuurlijk eerst opsparen voor ik het tot jam kon verwerken maar onderhand zat de vriezer al behoorlijk vol) en het ging wegen kwam ik uit op 2,8 kg. Behalve de bramen (1,4 kg) komt alles uit eigen tuin: aardbeien, frambozen en japanse wijnbes.

Samen met nog wat appel en rode bessensap heb ik vrijwel alle potjes die ik nog in huis had gevuld met jam. In totaal 23 potjes bramen- of meervruchtenjam. Ik geloof dat ik onderhand met alle jam niet meer echt van een wintervoorraad kan spreken maar eerder van een magazijn voor het komende jaar (of jaren) maar dat geeft niets. Als het vacuüm is blijft het nog heel lang goed. En op twee potjes na zijn ze dat ook allemaal. Cadeau geven is ook erg leuk. En als je een andere reden hebt waarom je een potje jam zou moeten krijgen hoor ik het wel 😉

jam makeneen lekkere zoete soepeven duwen door de trechter23 potjes jam

 

 

 

Wintervoorraad

Zonder verwarmde kas groeit er in de winter niet zoveel in de tuin. Misschien lukt het nog om wat veldsla of winterpostelein te verbouwen in mijn kleine kasje (wat dan overigens wel eerst wat opgelapt moet worden gezien de scheuren in het zeil) maar verder zal ik het moeten doen met alles wat ik kan bewaren. Gelukkig kunnen de boerenkool en de prei in de tuin blijven staan tot ik ze nodig heb. En bieten kan ik in een emmer met droog zand ook nog een hele tijd goed houden. Fruit echter is maar kort houdbaar. En mijn vriezertje is maar klein. Dus alle reden om het in te maken. De jam is goed gelukt, alle potten zijn vacuüm getrokken en de smaak is heerlijk. Gister heb ik de resterende rabarber ingemaakt en op één pot na (niet vacuüm) is ook alles goed gelukt. Zo begint de voorraad al te groeien. Voor jam zal ik sowieso nog wel meer moeten inmaken wil ik het kunnen uithouden tot volgend jaar, maar wat rabarber betreft heb ik wel genoeg. Dankzij de buurman dan, van mijn eigen rabarber kon ik slechts 3 potjes inmaken.

Ach, wat geeft dat toch een heerlijk voldaan gevoel, al die potjes, kant en klaar. Geen vriezer die het nog een half jaar moet goed houden, enkel het werk van het inmaken. En wat een leuk gezicht hè? ’t Wordt tijd voor een kast of wat planken waar ik al mijn potjes kan uitstallen.

DSCN6884_rs

Geurende keuken

De regenachtige middag wilde ik besteden aan het maken van jam. De regen bleef echter uit en de jam kon ik nog niet afmaken toen ik erachter kwam dat ik te weinig suiker in huis had. Maar de winkel is dichtbij en nu staan er dan toch 8 potjes aardbei-rabarber-rodebes-meloenjam, twee potjes met dezelfde smaak maar dan saus en al een potje rabarber. En dat alles gemaakt van (al dan niet zelf verbouwd) gratis fruit (en de rabarber die onder de groentes valt).

Het voorproefje van de jam belooft veel goeds, evenals de heerlijke geur.

DSCN6881_rs