Zware verhuizing

Mijn man en schoonvader gingen me afgelopen zaterdag helpen met het verhuizen van de zware kist. Op nog een paar planten na en de prei- en winterpeenoogst was de tuin verder al leeg.

De kist moest eerst leeg en er kwamen kruiwagens vol aan spullen uit. Netten, vliezen, bakjes, emmertjes, schepjes, handschoenen, bamboestokken, groot tuingereedschap, klein gereedschap, haringen, kalkkorrels, mestkorrels, touw… er bleven maar spullen uit de kist komen. Dat was het lichte werk van de verhuizing.

Het zware werk werd door de mannen gedaan terwijl ik toekeek. Gelukkig hoefden ze maar een klein stukje, maar het was ver genoeg om een paar keer pauze te nemen. Heelhuids kwam de kist aan. De tegels lagen redelijk recht en dat viel alles mee. Aan één kant moest er wat aarde weggehaald worden en in een mum van tijd stond de kist op zijn nieuwe plek.

Tijd om weer in te richten. Terwijl ik de kist schoonveegde en de spullen sorteerde, gingen de mannen verder in de oude tuin. De rozenstruik, de Acanthus en de pioenroos werden uitgegraven.

Er staat nu alleen nog prei en winterpeen in de tuin. Als we een keer tijd hebben om de boel thuis te verwerken haal ik ze eruit, het zal wel stukje bij beetje gaan. De rest is nog een beetje onkruid en tegels voor de volgende huurder.

Met twee kruiwagens liepen we naar huis. We mogen ze even lenen om thuis de tuin af te graven. Want ook dáár zijn we in de tuin bezig. Een groot deel van de tegels is er al uit en binnenkort gaan we het zandgrind afgraven. Voor deze zaterdag is dat nog maar een klein beetje, maar zo staan de planten tenminste weer in de aarde. De gehaalde zakken tuinaarde zijn precies genoeg om de wortels te voorzien.

Einde in zicht

Het einde van het verhuizen is in zicht. Wat een heerlijk vooruitzicht. De laatste twee weken ben ik zo’n 3x per week een ochtend in de tuin bezig geweest en de rek is er een beetje uit. Gelukkig geeft het resultaat veel voldoening. De fruithoek is helemaal klaar, inclusief bodembedekkers, bloembollen en mest. Een andere tuinder kwam me twee keer een handje helpen, zo ging het wat sneller maar het was vooral ook gezelliger.

De linker helft van de tuin is vooral bestemd voor de éénjarige groenten. Met het verhuizen hoefde ik daar niet veel aan te doen, maar alle kleine beetjes zijn alvast meegenomen. Zo is deze helft inmiddels voorzien van tegelpaadjes en her en der is de grond alvast losgemaakt.

Er staat nog maar weinig in de oude tuin. De prei- en winterpeenoogst staat nog te wachten evenals drie vaste planten die naar onze achtertuin verhuisd moeten worden. Ook de kist moet nog worden verhuisd. Gelukkig komen daar binnenkort twee sterke mannen voor. Verder is de tuin leeg. Het is een kale bedoening maar een goed begin voor de volgende huurder.

Tijdens het verhuizen arriveerde ook de jaarlijkse mest. Ik had dit jaar één kuub besteld (12 kruiwagens). Voor de tuin kon ik wel meer gebruiken maar ik wilde het mezelf niet te moeilijk maken in verband met het verhuizen. Ik had geluk. Omdat er al zoveel verhuisd is had ik wel tijd en energie om nog wat extra mest te kruien en er is nog mest over. Bovendien was er nog een tuinder die wat teveel mest had besteld en de rest wel op mijn tuin wilde kruien. Dat was helemaal geweldig. Vanmorgen heb ik nog een halve kuub extra gekruid en nu ligt de aarde mooi bedekt met een laagje mest.

Ik wilde in mijn nieuwe tuin wel een ruime plek hebben om te kunnen zitten en met wat grote tegels is er nu een heus terrasje aangelegd. De tegels zullen nog een keer mooi vlak gelegd moeten worden maar dat komt allemaal nog wel. Een klapstoel in de kist en in mum van tijd zit ik prinsheerlijk uit te rusten van de arbeid. Dat belooft nog veel moois voor de zomer.

Ruimte maken

In november wordt er bij ons volkstuincomplex gezamenlijk mest besteld bij een boer met een potstal. Mooie mest die door velen wordt besteld. Zo wil ook de volgende eigenaar graag alvast mest bestellen voor zijn toekomstige tuin. Nu had het bestuur wel een oplossing als er nog geen ruimte zou zijn in mijn tuin, maar als het een beetje kan maak ik graag een plekje vrij. En dat is gelukt.

Het achterste vak van de oude tuin was al aardig opgeruimd. De fruitstruiken waren allemaal al verhuisd, er stond alleen nog een druivenstruik die eruit moest en de composthoop lag er nog. Nou ja, en nog wat rommeldingen. Om het voor mezelf overzichtelijk te houden wat er nog wel en niet gedaan is, leek het me wel prettig om dit vak helemaal op te ruimen en vrij te maken voor de volgende huurder.

Na het uitgraven van de stronk van de druif was ik in ieder geval opgewarmd. Wat dat betreft is het niet erg om in de tuin te werken als het koud weer is. De composthoop heb ik omgezet en de compost die klaar was heb ik meegenomen. Weer een beetje mooie losse aarde voor de stevige natte kleigrond. Het is heel bijzonder om te zien hoeveel de grond van samenstelling verschilt terwijl de tuinen zo dichtbij elkaar liggen. Het lijkt wel een totaal andere tuin. Het biedt weer nieuwe uitdagingen en dat vind ik wel leuk.

De laatste bodembedekkers werden ook verhuisd en zo kwam er één groot vak leeg. De nieuwe huurder kan straks zijn mest kwijt.

Ik werk graag met tegelpaadjes in mijn tuin. Het geeft overzicht, scheelt vieze schoenen als je maar eventjes langkomt en met natte kleigrond scheelt het ook nog eens glibberen. Bij de nieuwe tuin lag een stapel met stenen en ik moest weten of ik daar genoeg aan had. Ik heb nu geen tijd om al strakke tegelpaadjes te leggen, maar door de tegels losjes op de aarde te leggen kan ik wel zien hoeveel ik er nodig zal hebben. Het bleek een leuke klus te zijn. De tuin veranderde van een kale, leeg stuk grond in een overzicht van vakken.

Ik kwam er al snel achter dat ik bij lange na niet genoeg had. De tuin is een flink stuk groter en ik moest de tegelpaadjes uit de oude tuin gaan slopen. En zo verandert de oude tuin steeds meer in een kale vlakte en krijgt de nieuwe tuin stukje bij beetje structuur.

Ik moet de volgende keer wel iets minder fanatiek met die tegels gaan sjouwen, ik had twee dagen spierpijn. Maar ach… het was zo leuk.

Met z’n tweeën

Mijn man komt een middag in de tuin helpen. Met zijn spierkracht kunnen we mooi wat zware dingen aanpakken en ik besluit dat het tijd is om de bomen te verhuizen. Zo’n twee maanden geleden heb ik rondom de bomen de wortels doorgestoken. Door de bomen vervolgens nog een tijdje te laten staan krijgen ze de tijd om kleine wortels te maken, dichterbij de stam. Dit helpt ze om de verhiuzing beter te doorstaan. En hoewel het de vorige keer heel goed gelukt is, blijft het spannend om bomen te verhuizen.

De pruimenboom is de laatste twee jaar lekker gegroeid en heeft afgelopen zomer een prachtige oogst gegeven. Het zou jammer zijn als de boom de verhuizing niet overleeft. Dat zal even afwachten zijn.

We beginnen maar met de appelboom. Een mooi compact boompje die redelijk snel uitgegraven is. De bodembedekker, een phlox, die eronder groeit verhuist ook mee. Al die bodembedekkers zijn ideaal in de fruithoek, het scheelt een heleboel onkruid en vertraagt het uitdrogen van de grond in de warme zomer.

De pruimenboom is meer werk. Niet alleen is de boom breder en moet er meer gegraven worden. Ook de takken hangen breder en vooral: laag. Het kostte heel wat zweetdruppels. Maar ook die klus is uiteindelijk gelukt en de boom heeft een mooi plekje gekregen naast de bessenstruiken.

In de oude tuin beginnen nu gaten te vallen. Op de oude plek van de pruimenboom is dat letterlijk een flink gat, die moet nog even dicht gegooid worden. Het voordeel is dat het onkruid zo ook flink omgewoeld wordt en straks gewoon in de aarde verdwijnt. Daar heeft de volgende huurder in ieder geval geen last van.

Na deze flinke verhuizing hebben we nog wat tijd en een beetje energie over. Mijn man begint met het klaarmaken van de nieuwe plaats voor de kist. Na de vele regen van de dagen ervoor is de kleigrond erg nat. De aarde even vlak maken is dus niet heel gemakkelijk. Maar globaal lukt het nog wel en met een worteldoek en wat tegels erop is de basis gelegd. Als de kist straks zelf maar goed gesteld wordt en waterpas staat.

Terwijl mijn man met deze klus bezig is, houd ik mij bezig met het planten van de bodembedekkers en gladiolen. Eigenlijk kunnen gladiolen niet tegen vorst, maar mijn ervaring is dat ze na een beetje wintervorst toch in het nieuwe jaar weer opkomen. Terwijl ik bloembollen nogal eens in het voorjaar beschimmeld of juist uitgedroogd weer tegenkom als ik deze thuis probeer te bewaren. Dan bewaar ik ze toch liever in de tuin.

Er is flink wat werk verzet en aan het eind van de middag fietsen we voldaan naar huis. Net op tijd, thuis vallen de eerste regendruppels al.

Stap voor stap

Als het een beetje kan ben ik in mijn tuin te vinden. Elk droog moment dat ik vrij ben ga ik aan de slag. En dat werpt zijn vruchten af. Stukje bij beetje begint de nieuwe tuin vorm te krijgen.

De komende dagen een verslag van de vorderingen.

Na het verhuizen van de rabarber, braam en bessenstruiken was de framboos aan de beurt. Bepaalde soorten kunnen onder de grond nogal gaan woekeren en daar kwam ik in mijn eerste volkstuin pas na 3 jaar achter. Toen was het eigenlijk te laat om de boel nog goed in te kunnen dammen. In mijn tweede tuin had ik er dus een houten bak voor gemaakt. Het hout was oud maar ik wilde vooral even proberen of het handig was en mezelf oefenen in het zagen en timmeren. Het was een goede oefening al bleek ik wel schroeven nodig te hebben in plaats van spijkers.

De kist is na twee jaar in slechte staat en voor een verhuizing niet meer geschikt. Nu ik meer ruimte heb wil ik de framboos ruimer opzetten. Tegen het woekeren heb ik een borderrand gekocht. Of deze diep genoeg gaat is nog even de vraag, maar het is het proberen waard.

Ik moest nog een stukje grond wortelonkruid-vrij maken en ik kwam nog vele wortels van de pispotjes tegen. Helaas kwam ik die, tijdens het planten van de framboos nog steeds tegen, dat wordt volgend jaar dus goed opletten waar ze alsnog de kop opsteken.

In twee dagdelen kon ik het stukje grond bewerken, de border ingraven en de framboos verhuizen. De kist uit elkaar schroeven was niet nodig, met een beetje kracht viel deze zomaar uit elkaar. Het heeft soms zo z’n voordelen 😉

De aarde die in de frambozenkist zat heb ik ook verhuisd. Toentertijd heb ik daarin compost gemengd met vermiculiet en turfmolm. En hoewel ik toen niet genoeg had om de hele kist ermee te vullen, is het een mooi mengsel geworden. Framboos houdt niet van droogte dus wat vermiculiet in de aarde kan geen kwaad. Bovendien is de grond van de nieuwe tuin na hevige regen erg nat en kan het een extra laagje aarde hard gebruiken. Nog een voordeel is dat ik de framboos in een stukje aarde kon zetten waar gegarandeerd geen wortels van het pispotje in zitten. Dat scheelt.

En zo is er na twee dagen lekker doorwerken weer een stukje tuin ingericht. Het begint echt al ergens op te lijken.

Grondboren

Met een vriendin ging ik in de tuin aan de slag om de braam te verplaatsen en de pergola er “omheen” te plaatsten. De druivenstruiken werden gerooid. Ze waren dit jaar beide ziek en om ze nóg eens te verplaatsen zou ze zeker geen goed doen. Misschien komen er nog wel weer eens nieuwe druivenstruiken, maar voorlopig is de pergola voor de braamstruik.

Het was de afgelopen week heerlijk weer om buiten te zijn, het leek wel zomer. Het was dan ook erg leuk om zo in de tuin bezig te zijn. De werkzaamheden waren niet zwaar. Het waren vooral klusjes die ik niet in mijn eentje kan doen, zoals het net voor de fruitstruiken oprollen en de pergola netjes recht plaatsten.

Toen de steunpunten voor de pergola eenmaal uit de grond waren (dat was wel even graven) kon het verhuizen weer beginnen. De braam kwam in het midden van de strook tuin en er was precies genoeg ruimte om beide palen van de pergola aan weerszijden te zetten. Dat was even geluk hebben. Met de grondboor had ik in een mum van tijd het eerste steunpunt in de grond. Met elk aan één kant van de pergola konden we de positie van de andere punt bepalen. De nieuwe grondboor werkt fantastisch. Hij is nog lekker scherp en had totaal geen moeite met de zware natte kleigrond. Binnen vijf minuten stond de pergola op zijn nieuwe stek. Mooi waterpas. 🙂

De fruithoek in de “oude” tuin begint nu al kaal te worden. Mooi zo, je weet maar nooit wat voor weer er nog op komst is.

Samen tuinieren

Een collega vroeg of ze me eens mocht helpen in mijn tuin. Nou, graag! Momenteel is er meer dan genoeg te doen en als er dan iemand graag vieze handen wil maken, van harte welkom.

De grond van de nieuwe fruitstrook is zo goed als doorgewerkt en de eerste planten kunnen verhuisd worden. We gingen dus samen aan het uitgraven. De rabarberplanten moesten eerst. Er sterven al steeds meer bladeren af en nog even en je kunt de planten een stuk moeilijker lokaliseren. Een perfect moment om ze te verhuizen.

In het afgelopen jaar had ik een zeer grote rabarberoogst. Omdat er in de vriezer nog steeds een paar kilo ligt, na alle potjes jam en rabarbertaarten, wil ik daar wel wat planten van kwijt. De eerste plant is al naar Friesland verhuisd. Verder heb ik al wel wat mensen een plant aangeboden maar ik weet niet meer precies wie er ‘ja’ op had gezegd… Ze blijven voorlopig nog maar even in de tuin staan. Vier planten kunnen verhuisd worden. De planten zitten behoorlijk diep met hun stronken maar met z’n tweeën gaat het uitgraven vlot. Met een kruiwagen worden de planten verhuisd en binnen mum van tijd staan de planten op hun nieuwe stek.

Na een bakje koffie aan de picknicktafel zetten we ons werk weer voort. Voor de bessenstruiken is ook al plek. Twee kleintjes zijn al verhuisd, maar voor de grote kan ik wel een paar extra handen gebruiken. Ze staan dicht op elkaar (één van de redenen om te verhuizen) en het uitgraven is een hele klus. Maar ook daar komt schot in de zaak.

In de nieuwe tuin staan nu, naast de twee bessenstruiken die er al waren, nu ook nog twee grote bessenstruiken en een kleine kruisbes. Tussendoor planten we wat bodembedekkers en blauwe druifjes. De planten kunnen gaan wortelen.

In mijn ‘huidige’ tuin beginnen al wat gaten te vallen. Een deel van de oogst is voorbij en nu een deel van het fruit ook verhuisd is, komen er toch serieus kale plekken. Het begint al ergens op te lijken.

Weer een stukje verder

In de nieuwe tuin wil ik graag eerst de aarde doorwerken vóór ik er al mijn fruistruiken en bomen in zet. Wortelonkruid is nu makkelijk uit te graven, terwijl ik het bijna niet weg krijg als er een struik doorheen groeit. Met name pispotjes zijn erg vervelend tussen de struiken, met hun lange slierten verstikken ze de plant. Nu de tuin nog helemaal leeg is, vis ik de dikke witte wortels van dit stuk onkruid er zo uit, terwijl ik er straks mijn rabarber mee zou kapot steken als ik het op deze manier zou doen. En dus ben ik momenteel zoveel mogelijk bezig met het omwoelen van de grond. Met een spitvork haal ik het bovenste laagje los. Ondertussen kijk ik of er witte wortels tevoorschijn komen. Door de vork snijd ik deze minder snel doormidden waardoor ik ze in hun geheel eruit kan halen.

In mijn huidige tuin ben ik zo ook begonnen en het werkte fantastisch. Vrijwel overal waren de pispotjes verdwenen. Het eerste jaar is het nog even goed opletten waar er toch nog weer wat begint, daar is nog een klein stukje wortel achtergebleven. Maar verder ben je het vrijwel kwijt.

Dat mooie resultaat motiveert mij om nu, vóór de hele verhuizing kan beginnen, eerst de hele aarde door te werken. Een fikse klus en het is intensief werk. Ik wil in ieder geval het deel doen waar de fruitstruiken komen te staan, de rest komt wel na de verhuizing. Vandaag was het perfect weer ervoor. Droog en bewolkt. In de zon is het al snel te heet.

Ik kon lekker opschieten en opeens is er weer ruimte in mijn hoofd. Het verhuizen kan straks al beginnen! Want nog één stuk doorwerken en de hele rechterlap grond is wortelonkruid vrij. Dat valt me weer mee. Al moet ik zeggen dat ik mijn rug wel voel en erg blij ben dat ik nu heerlijk op een stoel kan uitrusten. Na gedane arbeid is het goed rusten nietwaar.

De eerste twee bessenstruikjes staan er al in en ik heb ook al een bodembedekker verhuisd. Dat scheelt straks weer onkruid trekken. Binnenkort gaat de rabarber verhuizen.

Voorbereiden

Daar sta ik dan, voor mijn nieuwe tuin. Een prachtig stukje grond, nog helemaal zelf in te delen. Ik popel om te beginnen en de zwarte aarde te vullen met planten struiken en vooral: bloemen. Maar ik dwing mijzelf rustig na te denken en bij het begin te beginnen.

Eerst maar eens kijken hoe de grond is en of er veel wortels van onkruid in zitten. De vorige huurder had zijn tuin altijd netjes op orde, maar de tuin is twee jaar niet gebruikt en het is even de vraag wat dat met de grond gedaan heeft.

Het globale plan zit al in mijn hoofd. Rechts van het grote pad komen alle fruitstruiken en fruitboompjes. Links wil ik proberen zoveel mogelijk alleen éénjarige planten neer te zetten. Omdat alle fruitstruiken vóór 1 januari 2020 verhuisd moeten zijn, ga ik van start aan de rechter kant. Meteen vooraan steek ik mijn riek in de aarde en begin de grond om te woelen. Spitten doe ik niet, om het bodemleven niet te verstoren. Maar de grond even losmaken nadat er zolang plastic op heeft gelegen kan geen kwaad. Bovendien kan ik zo heel makkelijk de wortels van Pispotjes (ook wel likkepotjes genoemd) eruit vissen. In mijn huidige tuin had ik daar in het begin heel erg veel van in de grond zitten. Door het in het begin heel systematisch te verwijderen was ik het vrijwel kwijt in mijn tuin. Ideaal. Zit het eenmaal tussen de wortels van een struik dan kost het veel meer tijd om het te verwijderen omdat je het pispotje dan moet uitputten.

Het is een intensieve klus. Regelmatig neem ik even pauze, het is ook veel te mooi weer voor intensieve arbeid. Maar ik ben erg tevreden over het stuk wat ik in één middag heb kunnen doen. Als afsluiting zet ik er nog even een afrikaantje in. Het kan er goed tegen om verplant te worden en de restant van de plant is goede voeding voor de grond. Heb ik toch alvast een bloemetje in mijn tuin.

Verhuizen

Ik ga verhuizen met mijn tuin. Alweer? Ja, alweer. Maar niet zover dit keer. Er zitten welgeteld twee tuinen tussen mijn huidige tuin en mijn nieuwe tuin. Weinig reden om te verhuizen zou je zeggen, ware het niet dat de nieuwe tuin bijna twee keer zo groot is en op een mooi plekje naast de sloot ligt. Met maar twee buren in plaats van vier klinkt dat wel erg aantrekkelijk. Het is een heel mooi plekje om te zitten en ik hoop daarna ook niet meer te hoeven verhuizen. Want dat verhuizen… daar zat ik eigenlijk totaal niet op te wachten. Dit jaar heb ik eindelijk een mooie pruimenoogst en de rode bessenstruik is net weer bijgekomen van de vorige verhuizing (eind 2017)

Dus eigenlijk… leek het aanbod me prachtig maar wilde ik er vanaf zien omdat ik niet weer alles wilde verplanten. Maar sommigen zetten me aan het denken. ‘Zou je de tuin ook willen als je niet zou hoeven verhuizen?’ O ja! Want het is een erg mooi plekje! ‘Je kunt vast wel wat mensen vragen om te helpen en je hoeft maar een klein stukje.’ Hmmm, ja, dat is ook zo.

In de nieuwe tuin kan ik de fruithoek nog ruimer opzetten. Hoewel ik met de laatste verhuizing goed had nagedacht over de indeling, blijkt het al snel weer te krap. Bovendien zijn de druivenstruiken dit jaar ziek en komt er amper oogst vanaf. Eigenlijk moet ik daar toch al nieuwe struiken voor kopen want de ene heeft het nooit goed gedaan en de ander is iets te vaak verplant. Bij buren heb ik een hele mooie stellage gezien voor de bramen, maar in de huidige tuin past dat niet. O, en ik zou erg graag een stukje vrij willen houden voor bloemen maar ze moeten er altijd nog ergens in een hoekje bij omdat het niet past.

Toen de mogelijkheid van een grotere tuin eenmaal vorm begon te krijgen, kwamen er allerlei plannen naar boven. Ik kreeg er steeds meer zin in en de verhuizing lijkt steeds minder zwaar te wegen. Ik heb gevraagd of het nog kon en ja hoor, het bestuurslid ging akkoord. En dus kan ik binnenkort gaan starten in mijn nieuwe tuin. Nu nog alles onder plastic (ai… dat vind de aarde niet zo leuk) maar binnenkort kan ik lekker aan de slag. En nu… nu kan ik eerst thuis aan de slag: op papier een mooi plan maken. Want die fruithoek wil ik nu toch eens mooi ingedeeld hebben.