Een hele berg compost

VDSCN2506oeding voor de grond: het is iets waar ik nog veel over kan leren en ook wíl leren. Wat ik al wel door heb is dat jaarlijks één zak compost per vak niet voldoende is. De sla groeit er prima op, maar groenten die meer voeding van de aarde vragen blijven al snel achter in de groei. Die overheerlijke bieten bijvoorbeeld. Of prei, dat is iets waarbij ik al jaren jaloers naar de buren kijk omdat ze bij mij maar dun blijven. Dit jaar lijkt het overigens beter te worden en met deze nieuwe voorraad compost binnen handbereik zou het toch goed moeten komen hoop ik. Ondertussen probeer ik steeds weer een beetje meer te weten te komen over een goede aanpak voor een gezonde grond met voldoende voeding. Als je groenten oogst betekent dit dat de voeding niet op den duur weer terug komt in de aarde (zoals in de natuur wel zou gebeuren) en zul je iets anders moeten toevoegen. Kunstmest is makkelijk maar niet zo gezond, compost is veel gesjouw en duurder. Maar met een auto en drie mensen om te tillen viel dat gesjouw gelukkig wel mee.

Organische stof

Ik heb al verschillende keren geschreven dat het toevoegen van organische stoffen aan je tuinaarde belangrijk is. Maar wat is het eigenlijk precies? En wat is de functie ervan? Vandaag het beloofde blogbericht hierover.

Organische stof is de verzamelnaam voor alles wat zich in de bodem bevindt, meestal wordt echter met name het dode plantenmateriaal, mest, bacteriën en schimmels bedoeld.

De hoeveelheid organische stof in de grond is een belangrijke indicator voor de vruchtbaarheid. Een overzicht van de functies ervan:

  • het versnelt het opwarmen van de grond (doordat de grond een donkerdere kleur heeft)
  • het vermindert het wegspoelen van voedingsstoffen
  • het verbetert het doorlaten en vasthouden van water
  • het laat water én lucht beter in de grond, dit is goed voor het klimaat van het bodemleven
  • het zorgt voor voedingsstoffen in de grond
  • het stabiliseert de zuurtegraad van de grond (bij zure grond heb je bijvoorbeeld meer mosgroei)
  • het houdt meer CO2 vast dan de lucht, het gaat opwarming van de aarde tegen
  • het is de enige voedingsbron voor het bodemleven
  • de toename van bodemleven door het organische materiaal verlaagt de gevoeligheid voor ziekte

Er vallen hele boeken te schrijven over organische stof, maar dat laat ik aan anderen over. Voor mij is het genoeg om een beetje te weten wat het doet en waarom het zo belangrijk is om het aan mijn tuin toe te voegen.

 


De informatie voor dit blogbericht heb ik gevonden in de brochure van Department Leefmilieu Natuur en Energie (lne), op pagina 39 van deze brochure kun je de samenvatting van het gehele artikel vinden. www.lne.be

Overige informatie vond ik op www.kennisakker.nl

Winterklaar?

DSCN0168Nu het tuinseizoen begint af te lopen zie ik om mij heen allemaal mensen hun tuin ‘winterklaar’ maken. Alle groente die niet winterhard is wordt geoogst of gerooid. Afval wordt weggebracht, de tuin wordt omgespit, de paadjes misschien nog aangeveegd. Netjes en dus klaar voor de winter.

Ik ben er niet zo zeker van dat al die netheid een tuin winterklaar maakt. O, zeker, het ziet er netjes en verzorgd uit. Lege vakken, klaar om weer ingezaaid  te worden. Het spitten voor de winter heeft als voordeel dat de dikke, harde brokken klei met een koude winter kapot vriezen en fijner worden. Dat is zeker een groot voordeel want het maakt het werken een stuk gemakkelijker.

Toch ben ik niet overtuigd. Ik kijk graag naar de natuurlijke gang van zaken. En in de natuur zie ik nooit vanzelf een DSCN0167leeg veld. Er staat altijd iets, al is het maar een veld vol brandnetels, er is altijd grondbedekking. En dat heeft een reden. De planten beschermen de grond. De aarde waar alle voedingsstoffen voor volgend jaar in zitten en waar door de bodemdieren nog aan wordt toegevoegd.

Het voordeel van het bedekt houden van de grond tijdens de winter is dat de grond beschermd wordt tegen weersinvloeden (vorst, uitspoelen van voedingsstoffen, uitdroging etc). Daarbij breng je extra voedingsstoffen in de aarde als je plantenresten of groenbemesters gebruikt die door de bodemdieren kunnen worden afgebroken tot voedingsstoffen, tijdens de winter (plantenresten) of in het vroege voorjaar (groenbemesters).

DSCN0170Het toevoegen van organisch materiaal aan je tuin heeft vele voordelen, ik zal er binnenkort een stukje over schrijven. Ik vind het zelf er niet heel charmant uitzien als ik al mijn afval in de tuin laat liggen en ik houd toch wel van een beetje een mooie tuin. Maar in de winter maak ik een uitzondering. Naast het toevoegen van voedingsstoffen en organisch materiaal aan mijn tuin zorgt deze bedekking van plantenresten (of groenbemesters) er ook nog eens voor dat het onkruid minder snel tevoorschijn komt. Zo hoef ik in het voorjaar niet alle tuinvakken tegelijk onkruid vrij te maken, dat scheelt weer! Al zal het mij niet verbazen als deze ’troep’ (zie foto) in het voorjaar niet meer terug te vinden is. Lang leve de slakken!

Tuingrond

Zo aan het begin van het tuinseizoen denk ik weer na over de voedingsstoffen voor mijn tuingrond. Ik heb een vak bemest met mijn eigen compost en inmiddels ook al een vak bemest met kunstmestkorrels. Afwachten in welk vak het het beste groeit is een onbegonnen experiment. Bovendien is de kunstmest bijna op en dat stelt mij weer voor de keuze of ik voor compost ga of voor kunstmest.

In het tuincentrum had ik al wat aantekeningen gemaakt bij het bestuderen van de mestkorrels. Welke stof is nu het belangrijkste voor mijn tuin? Welke stof is waarvoor? Kan ik ergens aan zien dat ik aan een bepaalde stof tekort heb?

Daarnaast vroeg ik mij af of ik wel weer mestkorrels zou aanschaffen, compost leek mij eerlijk gezegd beter voor de grond maar gevoel is niet genoeg. Dus… verder op onderzoek uit en mijn eigen kennis op een rijtje zetten.

Het voordeel van compost is dat het, naast de voeding die het aan de grond geeft, ook organisch materiaal met zich meebrengt en dat maakt de grond losser en prettiger werken. Het nadeel is echter dat het veel sjouwwerk is.

Het voordeel van kunstmest is dat het relatief weinig gewicht te sjouwen geeft, maar het mist het organisch materiaal. Daarnaast, dit las ik in het tijdschrift Tuinseizoen, loop je bij kunstmest het risico dat je overbemest met nare gevolgen voor planten, bodemleven en milieu. Dit risico is bij het gebruiken van compost een heel stuk kleiner.

Vooral het risico van overbemesten heeft mij doen besluiten om niet weer nieuwe kunstmest aan te schaffen maar op zoek te gaan naar compost. Laatst was er weer de jaarlijkse gratis-compostdag van onze gemeente, iedere bewoner kan dan gratis een zak ophalen als beloning voor het afval scheiden. Erg leuk natuurlijk! Helaas was ik die dag elders. Misschien hebben ze nog wat over als ik binnenkort eens langs ga, tenslotte is het wel lekker dichtbij (aan de andere kant van de muur) en scheelt dat een boel gesjouw.

Afgelopen week las ik een prachtige, verhelderend artikel over het herkennen van voedingsstoffen in de grond, in het tijdschrift ‘Tuinseizoen’, nummer Maart 2015. Voor een ieder die wil weten of zijn/haar tuingrond een tekort heeft aan bepaalde voedingsstoffen is het een aanrader om dit artikel te lezen (ik heb het uit de bibliotheek geleend, bestellen op hun site kan ook), het legt uit hoe je de tekorten aan de plant zelf kunt zien, zonder een dure test te moeten doen. Per voedingsstof wordt weergegeven wat een tekort en een overschot voor de plant betekent en hoe dit zich uit in de groei/kleur van het blad. Voor mij was het precies wat ik wilde weten!

Uiteraard is zulke informatie ook op internet te vinden. Voor een meer theoretisch verhaal kun je (bijvoorbeeld) kijken op deze site: www.groen.net

www.tuinseizoen.com -> mocht je belangstelling hebben en je bent niet lid van de bieb/de bieb is niet lid van dit blad, dan kun je nog een oud nummer bestellen.