Mijn terrein

Elk jaar komt er zo’n moment dat ik in mijn tuin bezig ben en dat ik wens dat ik een ‘gewone’ volkstuin heb. Zo eentje met rijtjes groente, alles netjes geordend en ruim opgezet. Het moment komt doorgaans in de zomer, als alles explosief groeit en bloeit en het duurt zo’n vijf minuten.

In die vijf minuten kijk ik om me heen en zie ik overal in mijn tuin planten in bloei staan. De Acanthus naast de pruimenboom, de goudsbloemen overal tussendoor, evenals de papaver. De muurpeper en tijm die voorkomen dat de randen van de mijn tuin verzakken. De rozenstruik die elk jaar zo uitbundig dieprood bloeit. De Japanse wijnbes die dit jaar voor een mooie oogst zorgt en al zijn takken alle kanten op laat groeien. De IJzerhard die zijn zaadjes overal in het rond verspreid (zucht) en allemaal vlinders aantrekt. De zonnebloem die in zijn eentje voor tientallen bloemen zorgt. De rabarber die voor een overweldigende oogst heeft gezorgd dit jaar en die met z’n grote bladeren energie opdoet voor volgend jaar.

Ik zie al die insecten af en aan vliegen, ik ruik de zoete geur van de roos, ik zie de sporen van vogeltjes waar ze uit de zonnebloem hebben zitten pikken. Nee, toch liever zo’n explosieve tuin dan een geordende tuin. Die insecten, daar doe ik het voor. Als ik rondkijk lijkt het wel een oase van voeding voor deze bedreigde diertjes. Ik ben blij dat ik ze zo’n oase kan bieden.

Laatst vroeg ik me af wiens terrein mijn tuin is. Want hoewel ik er zaai, snoei en oogst, lijkt het een domein van de insecten. DIe paar uurtjes per week dat ik er ben valen in het niet bij al die uren die de kleine beestjes doorbrengen met al die bloemen. Het werd me pijnlijk duidelijk gemaakt toen ik de pruimenboom ging snoeien. Het pad langs de zonnebloem was bijna ondoordringbaar. Het laatste stukje ruimte werd fel verdedigd en moest ik met een steek in mijn elleboog weer verlaten. Gelukkig was er nog een omleiding mogelijk.

Hommels

Momenteel groeien er in mijn volkstuin een heleboel bijenplanten: de phacelia (Nederlandse naam is bijenvoer) zaait zich elk jaar uit en aangezien ik het gebruik als groenbemester laat ik het altijd zo lang mogelijk staan. Het groeit behoorlijk snel met dit weer en inmiddels begin ik last te krijgen van de grote planten. Ik wilde zaaien en moest eerst een heel stuk grond leeghalen dat bomvol stond met phacelia. Ook tussen de fruitstruiken groeit het welig. Het groeit zó goed dat ik de kruisbes en witte bes niet meer kan zien staan. Tijd om op te ruimen.

Het lukt me niet. Ik hoef maar eventjes in de buurt van deze grote bijenplanten te staan om te zien dat de phacelia zeer druk bezocht wordt. Tientallen hommels en andere insecten vliegen van bloem naar bloem, het is één grote bewegende massa. Die hommels waar het niet zo goed mee gaat en die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Het is een prachtig gezicht om dan zoveel van deze kwetsbare insectengroep te zien rondvliegen in mijn kleine stukje tuin. En dus blijft de phacelia weer staan. Ze staan enorm in de weg voor de andere planten, maar zorgen voor een paradijs voor vele hommels.

Overigens heb ik wel wat planten weg kunnen halen. Het paadje is weer phacelia-vrij en de planten heb ik in stukjes gescheurd om deze vervolgens te verspreiden over de tuin. De planten kunnen rustig verteren en zorgen zo voor humus in de aarde. En ondertussen valt er weer zaad in de bodem dat volgend jaar weer voer voor de bijen brengt.

Drukbezochte zonnehoed

DSCN2539De  zonnehoedplant staat momenteel prachtig in bloei. Talrijke bloemen worden bezocht door evenzoveel bijen en hommels. Het is een mooi gezicht. Om er thuis ook nog van te kunnen genieten heb ik een paar afgesneden en in een vaas gezet. De plant heeft zoveel bloemen dat het niet eens opvalt dat er een aantal minder zijn. En de hommels? Die vliegen me achterna terwijl ik met het bosje bloemen wegloop. DSCN2828

Koffiedrinken op de snelweg

DSCN2503Het was heerlijk weer, afgelopen dinsdag en ik was blij dat ik de tijd had om naar mijn tuin te gaan en ervan te genieten. Heet was het echter wel dus voor mijn ontspannen koffiepauze zocht ik naar een plekje schaduw (die zijn er doorgaans wel in een oerwoud-tuin) waar ook nog mijn stoel kon staan zonder allerlei planten schade toe te brengen. Achter de kas was schaduw met wat extra tegels. Mijn linkerarm stak half in de bessenstruik, mijn voeten lagen bij de aardbeiplanten en mijn hoofd was slechts vijftien centimeter verwijderd van de vlinderstruik. Het bleek een druk stukje te zijn, ergens midden op de snelweg van de vlinders en bijen. Rakelings vlogen ze soms langs mijn hoofd, op volle snelheid onderweg naar de vlinderstruik, de rozenstruik of het IJzerhard. Het is jammer dat de vlinderstruik zo ontzettend snel groot wordt en dat deze daarom weg moet, want het is een schitterend gezicht om al die vlinders af en aan te zien én horen vliegen. Dat een vlinder met zijn vleugels kan klapperen was mij nog nooit eerder opgevallen, maar het is heus waar. Misschien uit enthousiasme om de vele lekkere nectar op de plant daar in de volle, warme zon. Ik voelde me een indringer als ik over mijn paadje naar de kast liep, voorzichtig lopend om niet omver gevlogen te worden terwijl de vlinders en bijen hun best deden om zo snel mogelijk bij de nectar te zijn.

Het voelde goed. DSCN2505

Volgeboekt

insectenhotelHet was een drukte van belang vandaag op mijn balkon. Een heerlijk zonnetje verwarmde mijn balkon en de bijen kwamen massaal op mijn insectenhotel af. Gister zag ik er ook al regelmatig eentje in- en uitgaan maar vandaag waren het vrijwel de hele dag zo’n vijf stuks die maar rondom het geliefde plekje bleven vliegen. Het eerste holletje is al in beslag genomen en helemaal dichtgemetseld. Twee andere holletjes zijn waarschijnlijk al gereserveerd en er was zelfs een bij die het liefst in de ruimte tússen de holletjes kroop. Bij het goed bestuderen van de holletjes die al eens gebruikt zijn vroeg ik me af of ik die ook moet schoonmaken of zo. Er is namelijk nog enig metselwerk in te zien en ik weet niet of de bijen dat misschien belemmert om er weer eitjes in te leggen. Voor dit jaar zijn er in ieder geval nog wel genoeg ‘nieuwe’ holletjes en wie weet nemen ze een oude in gebruik, dan weet ik genoeg.

Krokusjes

DSCN1510De bollen krokusjes die ik vorig jaar in de grond heb gestopt hebben zich inmiddels vermeerderd. Leuk! Zo staan er in deze twee groepjes niet 2 maar in totaal 6 krokusjes. Ik wist niet dat het zo snel kon gaan. Ik ben er wel blij mee, in zo’n grote tuin vallen deze kleine bloemetjes niet zo op (al doet de kleur al heel wat) en zo’n groepje maakt het wat opvallender.

De krokussen zijn vroege bloeiers en daarom heel belangrijk voor de bijen. Juist na de winter kunnen ze wel weer wat voeding gebruiken en maken ze dankbaar gebruik van de eerste bloeiers. En deze bollen kunnen er in een volkstuin gemakkelijk bij want ze zijn al uitgebloeid vóórdat de eerste groenten in de tuin gezet worden. Niet alleen goed voor de bijen, ook een reden te meer om in het vroege voorjaar al weer in de tuin bezig te gaan en te genieten van de bloemenpracht.

Vlinder gemijmer

DSCN1107_rs Gister had ik op zo’n hele middag tuin genoeg tijd om even rustig te pauzeren. Thuis had ik bedacht dat ik dan misschien wel even lekker kon zitten tekenen, de ideale ontspanning. Toen ik echter mijn bakje koffie zat te drinken op mijn nieuwe terras vond ik het leuker om wat om me heen te kijken. Er waren verschillende tuinders aan het werk en van mijn eigen tuin kan ik ook altijd erg genieten. Ik vroeg me wel af waarom ik bij het aanleggen van het terras niet had bedacht dat de vlinderstruik veel te hoog is om overheen te kijken. Tussen de takken door kijken lukt ook niet erg. Het plan voor het terras lag er al zo’n 1,5 jaar en ik ben vergeten om even te controleren of dit nog wel het beste plekje was. Hmmm. Daar zit je dan, terwijl je lekker van je tuin wilt genieten staar je naar de grote takken van de vlinderstruik.

Het duurde niet lang voor ik mijn mening bijstelde. Want er is veel te zien op zo’n vlinderstruik. Vlinders fladderen af en aan en ook hommels komen er graag. Eigenlijk wel heel bijzonder om op eerste rang naar al dat vlinder gefladder te kunnen kijken! Wat een goed idee zeg…

In mijn tuinboekje, dat ik toevallig deze keer had meegenomen, zit een overzichtskaart van de bekendste Nederlandse vlinders. Handig, want sinds ik weet dat ‘witte vlinders’ niet altijd koolwitjes zijn vraag ik me altijd af waar ik op moet letten om te kunnen ontdekken welk soort het is. Het bleken deze keer wel koolwitjes te zijn, die parend over de grond duikelden. Een atalanta vind ik ook altijd mooi om te zien. Verschillende vosjes kwamen langs en opeens ontdekte ik ook nog een gehakkelde aurelia. En díe naam kende ik tot nu toe alleen van de vlinderkaart.

DSCN1111_rsTerwijl ik naar de vrolijke vlinders zat te kijken vroeg ik me af wat vlinders tijdens hun leventje eigenlijk doen. Moeten ze iets bereiken? Of hoeven ze alleen maar eten te zoeken voor die dag en is dat genoeg? Tijdig eens voor nageslacht zorgen. Voor sommige vlinders een lange reis naar het zuiden tijdens de winter. En verder: fladderen. Wat heerlijk zeg! Ze hoeven niets en zijn ondertussen ontzettend waardevol en nuttig door de bestuiving van allerlei planten. Daar kan een bezige bij zoals ik nog wat van leren. Vlinders ZIJN gewoon.

Over bijen gesproken: ik werd vandaag nog met eentje geconfronteerd. Het was meteen de laatste ontmoeting want na het loslaten van zijn angel in mijn hand viel het beestje dood neer. Het was al dood voor ik doorhad dat ik hem had ontmoet. Gelukkig kon een vakkundig EHBO’er de plek meteen uitzuigen en heb ik er, op een pijnlijke plek na, geen last van gehad. Handig zo’n EHBO’er die je altijd bij de hand hebt. 😉

Bijen

Op mijn werk beleef ik nog wel eens wat, helemaal sinds ik gedeeltelijk in de tuin werk. Zo ook afgelopen donderdag. Op het terrein heeft een imker een aantal bijenkasten staan, de honing wordt in de winkel verkocht. Donderdag werden er twee bijenzwermen gesignaleerd en werd de imker gebeld.

Als er een nieuwe koningin geboren is, vliegt deze uit en gaat er een zwerm bijen mee. Deze bijen blijven nog wel even in de buurt maar kunnen ook verder gaan zwermen. Voor de imker is het van belang om op tijd erbij te zijn om de zwerm te vangen zodat hij weer een nieuw bijenvolkje heeft. Het was leuk om even te kijken hoe dat in zijn werk ging.

Toen we aankwamen om, op enige afstand, te gaan kijken was de eerste zwerm al gevangen en de imker vertelde dat er zelfs 2 koninginnen in zaten. Voor het vangen van de tweede zwerm waren we precies op tijd.

De bijenzwerm werd bespoten met een of ander goedje. Vervolgens hield de imker een korf onder de zwerm en schudde met de tak waar de bijenzwerm op zat. Even later stonden we als toeschouwers verbaasd te kijken. Terwijl de één hard moest wegrennen om een agressieve bij te ontlopen en een volgende werd gestoken door een bij die in haar haren verstrikt kwam te zitten, viste de imker met zijn blote handen de koningin uit de korf. Of hij niet bang was om gestoken te worden vroeg ik hem. Hij antwoordde dat de bijen veel voedsel bij zich hadden en niet zo snel zouden steken. Hmmm, dat kon de toeschouwer naast mij niet beamen terwijl ze over de pijnlijke plek op haar hoofd streek. O, maar de imker was ook al 5 keer gestoken maar met handschoenen aan had hij minder gevoel in zijn handen. Het was duidelijk dat hij er beter tegen kon dan de meeste mensen.

Voor wie het leuk vind om nog wat informatie te lezen over het zwermen van bijen is het volgende artikel van een imker wel interessant. http://www.imkerijerik.nl/index.php/wat-doet-een-imker/zwermen-voorkomen-of-scheppen

Thuis zie ik momenteel veel meer bijen, ze warmen zich lekker in het zonnetje op mijn balkon. Dat biedt mogelijkheden voor mooie foto’s.

zwermkorfsproeievangenvangen2zoekenkoninginbij

 

zomer in de bol (I)

Het was héérlijk om in de tuin te werken! Ik was er bijna niet vandaan te krijgen maar als je zelfs in je hemdje al loopt te zweten, het water op is, de middag al halverwege, dan wordt het toch tijd om naar huis te gaan en uit te zien naar de volgende keer.

Ook zonder spitten kon ik me wel in het zweet werken. Onkruid trekken (toch maar zo’n knietje aanschaffen of in ’t vervolg een oude broek aantrekken), de bovenlaag een beetje los harken, koffiedrinken in de zon, spinazie zaaien, de buurman ter wille zijn door de aarde naast het hekje wat te verlagen,  babbelen met de andere tuinders, rondscharrelen in de tuin en genieten van alles wat alweer boven de grond komt.

Zo was ik enigszins verbaasd over de hoeveelheid narcissen die opkwamen. Ik kon me helemaal niet meer herinneren dat ik op al die plekken narcissen gezet had. Tot het me te binnen schoot dat ik natuurlijk een heleboel blije-bijen-bollen had gepoot en inderdaad, toen ik goed keek zag ik allerlei verschillende soorten plantjes opkomen.

Morgen een serie foto’s.

bollen

wat is dit?
Wat is dit?

Het is goed te merken dat het een zachte winter is tot nu toe. Op mijn balkon komt er van alles boven de grond piepen en verbaas ik me over de hoeveelheid bollen die ik blijkbaar in de grond heb gestopt. Ach, elk jaar komen er weer een paar bij (en er verrotten ook wel ’s wat bollen) dus de voorjaarsschat breidt zich langzaam maar zeker uit. In ieder geval moeten er wat sneeuwklokjes opkomen, een zomerklokje, wat narcissen en nog wat ‘bloemen voor de bijen’. En volgens mij komt de alium van vorig jaar ook weer boven. Ik ben benieuwd.

Ondertussen zijn er nog de onbekende bloemetjes die nog stééds bloeien. Weet iemand wat het zijn? In de zomer hadden ze duidelijk een bruin hartje en felle gele bloemblaadjes, momenteel zijn ze wat donkerder van kleur.

Foto 2: de phlox begint al uit te lopen. Verder bollen die beginnen te groeien.

verrassingphlox loopt uitverrassingverrassingalium