Ruimte maken

In november wordt er bij ons volkstuincomplex gezamenlijk mest besteld bij een boer met een potstal. Mooie mest die door velen wordt besteld. Zo wil ook de volgende eigenaar graag alvast mest bestellen voor zijn toekomstige tuin. Nu had het bestuur wel een oplossing als er nog geen ruimte zou zijn in mijn tuin, maar als het een beetje kan maak ik graag een plekje vrij. En dat is gelukt.

Het achterste vak van de oude tuin was al aardig opgeruimd. De fruitstruiken waren allemaal al verhuisd, er stond alleen nog een druivenstruik die eruit moest en de composthoop lag er nog. Nou ja, en nog wat rommeldingen. Om het voor mezelf overzichtelijk te houden wat er nog wel en niet gedaan is, leek het me wel prettig om dit vak helemaal op te ruimen en vrij te maken voor de volgende huurder.

Na het uitgraven van de stronk van de druif was ik in ieder geval opgewarmd. Wat dat betreft is het niet erg om in de tuin te werken als het koud weer is. De composthoop heb ik omgezet en de compost die klaar was heb ik meegenomen. Weer een beetje mooie losse aarde voor de stevige natte kleigrond. Het is heel bijzonder om te zien hoeveel de grond van samenstelling verschilt terwijl de tuinen zo dichtbij elkaar liggen. Het lijkt wel een totaal andere tuin. Het biedt weer nieuwe uitdagingen en dat vind ik wel leuk.

De laatste bodembedekkers werden ook verhuisd en zo kwam er één groot vak leeg. De nieuwe huurder kan straks zijn mest kwijt.

Ik werk graag met tegelpaadjes in mijn tuin. Het geeft overzicht, scheelt vieze schoenen als je maar eventjes langkomt en met natte kleigrond scheelt het ook nog eens glibberen. Bij de nieuwe tuin lag een stapel met stenen en ik moest weten of ik daar genoeg aan had. Ik heb nu geen tijd om al strakke tegelpaadjes te leggen, maar door de tegels losjes op de aarde te leggen kan ik wel zien hoeveel ik er nodig zal hebben. Het bleek een leuke klus te zijn. De tuin veranderde van een kale, leeg stuk grond in een overzicht van vakken.

Ik kwam er al snel achter dat ik bij lange na niet genoeg had. De tuin is een flink stuk groter en ik moest de tegelpaadjes uit de oude tuin gaan slopen. En zo verandert de oude tuin steeds meer in een kale vlakte en krijgt de nieuwe tuin stukje bij beetje structuur.

Ik moet de volgende keer wel iets minder fanatiek met die tegels gaan sjouwen, ik had twee dagen spierpijn. Maar ach… het was zo leuk.

Nog eenmaal tegels

Kan ik het schrijven, dat ik de laatste keer met tegels in de weer bezig ben geweest? Ik twijfel even. Er liggen namelijk een paar tegels nogal los en die moeten nog. Maar goed, ze liggen al op hun plek en ik moet zeggen, het heeft geen haast. Maar het leggen van alle tegelpaadjes was wel mijn doel afgelopen winter en inmiddels zijn alle tegels in gebruik. Het laatste stukje is nu ook gedaan. Geen tegelpaadje maar een aantal stapstenen op weg naar de composthoop. Wat heerlijk dat ik nu overal in mijn tuin kan komen over nette tegelpaadjes. Toen de tuinbuurvrouw laatst even kwam kletsen huppelde haar dochter al vrolijk over al deze strakke paadjes.

Na het leggen van de laatste tegels ging ik meteen ook nog even aan de slag met de composthoop. Afgelopen winter had ik deze omgegooid en de mooie aarde over de tuin verspreid. Inmiddels lag er alweer een aardige berg van onkruid en keukenafval. Voor ik de composthoop weer terug ging gooien wilde ik eerst nog een gaas plaatsen. Zo kan ik de hoop hoger maken zonder dat het allemaal vanaf de berg naar de buren rolt. Zo hebben de buren minder overlast van mijn zooi en breidt de hoop zich minder breed uit in mijn tuin.

Het plaatsen van het gaas was zo gedaan. Andere jaren gebruikte ik het om de doperwten langs te laten groeien. De stokken liet ik erin zitten en dat kwam nu goed uit. In een mum van tijd stond er een gaaswerk. Erna hoefde ik alleen de composthoop nog eens om te gooien en de klus was geklaard. Met het omscheppen van de hoop heb ik ook nog eens het proces van composteren versneld. Dat is dubbel resultaat.

Werktemperatuur

composthoopGeef mij maar het voorjaar of het najaar wat de temperatuur betreft. Tenminste, voor het werken in de tuin. Gister was het voor mij prima weer om lekker actief te zijn zonder oververhit te raken. O, trouwens, eigenlijk geniet ik er meer van om in het zonnetje te werken hoor, maar dan is het ook al snel erg warm als je hard aan het werk bent.

Gister kwam ik eindelijk toe aan wat andere klusjes dan alleen oogsten en onkruid wieden. Zo heb ik de composthoop flink omgeschept en de onderste helft bevatte al een prachtige, fijne compost! Nu het wat door elkaar ligt kan het in de winter mooi verder composteren en heb ik in het voorjaar mooi wat van mijn eigen compost om op mijn tuin aan te brengen. veldsla

De veldsla, mijn winterkost, komt al goed op. De winterpostelein, tegelijk gezaaid, heb ik al wel gezien maar ik vermoed dat de slakken dat ook doorhadden. Inmiddels zie ik niks meer. Ik hoop dat er nog wat opkomt nu ik er slakkenkorrels bij heb gestrooid. Het is even afwachten.

Snoeien en sparen

DSCN1478 Laatst schreef ik al over mijn ’takkenboel’, al die gespaarde takken om een afscheiding te maken. Afgelopen week is er nog een heleboel bijgekomen. Alle takken van de lavatera waren kaal omdat het deze winter wél hard genoeg vroor daarvoor, en de vlinderstruik begon alweer uit te lopen. Een mooi moment om de boel eens flink terug te snoeien. De lavatera heb ik tot de stronk toe afgeknipt, de vlinderstruiken komen ook al aardig in die richting.

Normaal gesproken gooi ik de kleine takken op de composthoop maar deze keer heb ik die ook maar bewaard. Het scheelt hout op de composthoop en ik hoop dat ik zo een dichtere afscheiding kan maken. Bij de afscheiding langs de rozenstruik vielen nogal grote gaten namelijk. Ach ja… eigenlijk zou ik eens een hele berg wilgentakken moeten hebben, maar zo van eigen tuin heeft ook wel iets. DSCN1477

Opeens lijkt de tuin heel geordend en opgeruimd nu alle kale takken afgeknipt zijn. Een lekker begin van het jaar.

Voor de liefhebber heb ik trouwens nog een vlinderstruik! Er was iemand die belangstelling had maar dat is over gegaan, de struik is echter te groot om er nog bij te hebben. Wie o wie kan ik hiermee verblijden? Zo in het voorjaar is het een goed moment om te verplanten. Het gaat om een lichtpaarse variant. Belangstelling? Stuur even een mailtje. Je mag ‘m dan gratis meenemen. DSCN1479

Takkenboel

DSCN1455Vorig jaar maakte ik langs mijn rozenstruik een kleine afscheiding van takken. Ik wilde dat eens uitproberen en het was vooral voor de sier maar ook wel een beetje ter bescherming van de uitstekende takken van de rozenstruik. Eigenlijk had ik te weinig takken om het een afscheiding te kunnen noemen en nu, een half jaar later, is er nog maar weinig te zien van deze ‘afscheiding’. Maar goed, inmiddels heb ik wel door dat het handig is om al het snoeihout te bewaren en ligt er al een aardig hoopje takken klaar voor gebruik. Nu ik weet dat veel takken op de composthoop niet zo handig is, heb ik nog een extra reden om deze apart te houden. Inmiddels heb ik een nieuw doel om voor te sparen, namelijk een afscheiding aan de voorkant van de tuin. De rozenstruik staat nu namelijk niet meer aan de rand van de tuin, maar middenin. Tegen de takken aanlopen zal nu dan ook niet zo snel meer gebeuren. Aan de voorkant van mijn tuin zie ik echter nog wel eens dat er iemand naast de paden loopt (of fietst) en dat is niet zo prettig als je net gezaaid hebt. Bovendien vind ik het wel leuk om een soort van ‘entree’ te maken. Het zal wel een meerjaren-project worden want zó groot is de takkenboel nog niet. Maar ik houd wel van sparen. En al helemaal als dat beter is voor de composthoop.

Compost II

Mijn zoektocht naar compost maken begint bij de boeken in mijn eigen kast. Drie boeken geven drie verschillende uitleggen. Daar begint het probleem al. Ik weet meteen weer waarom ik twee jaar geleden maar gewoon alles op een hoop heb gegooid met de gedachte ‘ik zie wel wat er van komt’. Gelukkig is er ook een boek dat die gedachte ondersteunt 😉

De keuze tussen de verschillende methodes om compost te maken hangt met name af van het tijdsbestek waarin je wilt dat de compost klaar is en hoeveel werk je ervan wilt hebben. Zo doen grote stukken  er langer over om te composteren dan kleine stukken maar hebben deze wel als voordeel dat je het er zo op kunt gooien.

Even een korte omschrijving van de drie methodes die ik net heb gelezen.

In ‘Tuinspecialist Moestuin’ wordt een bewerkelijke methode beschreven hoe je compost kunt maken met laagjes. Laagjes afval, water en een versneller als ammonniasulfaat en superfosfaat.

‘Het grote moestuinboek’ beschrijft heel gedetailleerd hoe je een kuil van zo’n 15 cm moet graven en daarin lagen moet maken van stro/compost/mest, vervolgens plantaardig materiaal, laagje kalk en een laagje grond.

Dit klinkt mij al natuurlijker in de oren dan een compostversneller maar het lijkt me nog steeds bewerkelijk. Mijn composthoop heb ik namelijk niet alleen om compost te maken maar ook voor het gemak om mijn plantaardige afval gemakkelijk kwijt te kunnen. Als ik bij elke 15 cm eerst weer andere dingen moet toevoegen wordt het mij te bewerkelijk. Daarom heeft de methode van het derde boek, ‘Genoeg’, mijn voorkeur.

De schrijver van ‘Genoeg’ heeft geen ‘laagjesmethode’ maar gooit alles gewoon op de composthoop. Hij zegt er wel bij dat je moet opletten dat het materiaal niet te houtig mag zijn (aha, ziedaar mijn takkenprobleem), dat het vrij fijn moet zijn en dat het gelijkmatig over de hoop verdeelt moet worden. Als je allerlei verschillende materialen op je composthoop gooit zal de compost uit een gebalanceerde portie voedingsstoffen bestaan. Dat is nu net mijn bedoeling.

Inmiddels heb ik al een hele lap tekst geschreven maar er valt nog veel meer te vertellen over compost. Wat er wel en niet op de hoop mag, wat je kunt doen tegen uitdrogen en hoe het nu precies zit met onkruid en hitte. Ik beschrijf dit later nog eens, tenslotte heeft de composthoop alle tijd.

 

De boeken die ik gebruikt heb zijn:

  • ‘ Genoeg, moderne gids voor duurzaam leven’ door Tom Petherick (2007)
  • ‘ Het grote moestuin boek’ door Hans van den Bosch (jaartal onbekend)
  • ‘Tuinspecialist Moestuin’ door A. & G. Bridgewater (2008)

 

Compost I

image007_rsMet het nieuwe stuk tuin erbij naast dat van mij, leek het mij een goed moment om wat met mijn composthoop te doen. Ten eerste stond het niet op een handige plek aangezien het niet tegen de muur mag staan maar wat ruimte vrij moet laten. Ten tweede was de hoop wel zo hoog dat er nog maar weinig bij kon en ten derde leek het mij tijd om eens gebruik te maken van het gecomposteerde gedeelte.

Dus op die heerlijke zachte vrijdag in januari ben ik hiermee aan de slag gegaan. Behalve een paar tuinders die wat uit de tuin kwamen halen was er niemand aan het werk en kon ik prutsen wat ik wilde zonder commentaar te krijgen. Daar houd ik wel van. Zelf ontdekken en erna op internet lezen wat ik anders had kunnen doen. Of beter nog: van tevoren op internet lezen hoe het moet, maar daar komt het meestal niet van.

De bovenste helft van de composthoop heeft er nog niet zo lang gelegen en was natuurlijk nog niet gecomposteerd. Dat hevelde ik over naar het nieuwe stuk voor de compost. Vervolgens moest ik inschatten welke massa al ver genoeg gecomposteerd was om op de tuin te gebruiken. Tsja…

Wat ik in ieder geval al snel ontdekte is dat ik veel te veel takken op de composthoop gooi. Een jaar later liggen ze er nog in dezelfde vorm en dat is niet mijn bedoeling. Tijdens mijn zoektocht op internet voor het volgende stuk over compost zal ik daar vast wel wat over tegenkomen.

Uiteindelijk heb ik het grove spul uit de composthoop gevist (tuinhandschoenen worden toch altijd al vies) en het onderste deel over een stuk tuin verspreid. Het lijkt al heel wat vind ik, en ik ben benieuwd wat ik er van zal merken. En dan nu maar op internet en in boeken zoeken naar hoe je een composthoop gebruikt 😉

Bollen

DSCN1354_rsLaatst heb ik twee zakjes met narcisbollen gekregen. Ze begonnen al uit te lopen, lang kon ik ze niet meer laten liggen als ik ze niet al binnen tot bloei wilde zien komen. Dus toen ik van mijn tuin en het mooie weer wilde genieten heb ik deze bollen maar even in de grond gestopt. Ik heb ze aan de voorkant van mijn tuin op een rij gepoot en zie nu al uit naar het effect in het voorjaar.

Wat me opviel bij het poten was dat de ‘gekroelde grond’ een stuk losser is dan de rest van de tuin. Vooral het stukje nieuwe tuin heeft flink zware kleigrond dat behoorlijk dicht is. Wil ik deze grond wat makkelijker kunnen bewerken dan zal ik er wat humus door moeten mengen. Misschien is er wel een deel van mijn composthoop klaar om met de aarde vermengd te worden. Zolang ik de nieuwe tuin nog niet compleet heb ingericht is er wel ruimte om een stuk ongebruikt te laten en wat te proberen met compost. Maar dan zal ik eerst eens een betere composthoop moeten maken, de drie pallets die er nu wat tegen elkaar aan leunen maken het compost pakken wel erg moeilijk. Wat dat betreft is de wintertijd een uitstekend moment om daar eens wat over te brainstormen en op zoek te gaan op internet naar tips en trucs.

Een andere optie is weer nieuw bokashi-mengsel halen. Een volle bokashi-emmer kan ik dan zo door de bovenste grond heen harken en dit zorgt niet alleen voor bemesting maar ook voor lossere grond.

 

composthoop

Wat is het heerlijk om een composthoop op de tuin te hebben. En dan bedoel ik nog niet eens omdat je straks compost hebt en dat goed voor de tuin is. Daar heb ik namelijk nog geen profijt van tot nu toe. Nee, ik bedoel dat het zo makkelijk is dat je bijna al het tuinafval op een grote berg kunt gooien en dat de berg in de loop van de tijd groeit en weer slinkt. Ik hoef niet voor elke halve kruiwagen naar de gemeentewerf te lopen maar hoef slechts het hardnekkige onkruid wat op te sparen terwijl ik de rest gewoon op de grote hoop kan gooien. Geen omkijken meer naar zou je zeggen.

Toch wel. De hoop werd groot en zakte tegen DSCN1325_rsde muur. En wat gebeurt er op een composthoop? Inderdaad, de boel gaat composteren. En dan wordt het één vruchtbare, vieze smurrie. En zo ontdekte ik van de week dat de composthoop een slechte invloed begon uit te oefenen op de muur. Die muur is van de gemeente dus daar behoor ik zuinig op te zijn. Toch maar even naar de composthoop omgekeken.

Gelukkig viel het mee. Er was slechts een klein stuk van de muur in aanraking gekomen met de smurrie. Met wat trekwerk kon ik de hoop wat naar voren krijgen en zo weer ruimte maken voor de muur. En volgend jaar, als ik wat meer ruimte krijg, wil ik de composthoop omzetten en er ook een mooiere hoop van maken. Niet meer zo’n halfslachtige stellage maar een echte compostbak. Tot die tijd zal de composthoop niet zoveel nodig zijn en dus langzaamaan slinken. Voorlopig weer geen omkijken naar.

Ruimte maken

Ik had dit jaar geen boerenkool gezaaid. Eerlijk gezegd was het me wat ontschoten en dacht ik er pas aan toen ik bij allemaal andere tuinders al prachtige boerenkoolplantjes zag staan. Ach, ’t was niet zo erg, maar toen de buurman me wat aanbood was ik daar toch wel blij mee. Maar ja… wáár moest ik die dan neerzetten? In het vak van de kolen kon het niet, om de knolvoet geen kans te geven. Het andere nog ietwat lege vak had vorig jaar al boerenkool in gestaan dus had ook niet mijn voorkeur.

Ah, dat ene stukje, waar de brandnetel al twee jaar staat als waardplant voor de rupsen van die ene vlinder maar waar ik nog nooit een rups op heb zien zitten. En waar de goudsbloemen zich zo rijkelijk uitzaaien dat ik ze in mijn hele tuin weer tegenkom. Waar de mini-bolletjes van de gladiolen opgroeien tot ze sterk genoeg zijn om een bloem groot te brengen. Waar de Japanse wijnbes een stekje heeft neergepoot en verder wat bodembedekkers groeien om te voorkomen dat het vol met onkruid staat. Dát stukje, daar is nog wel plek. Tenminste, nadat ik ruimte heb gemaakt.

DSCN1058_rsIk vind snoeien een leuke klus en ben doorgaans dan lekker fanatiek bezig. Als ik dan ook nog eens wat weinig tijd heb omdat ik ’s middags nog weg zal, ben ik helemaal niet te stuiten. Desondanks heb ik wel even lekker genoten van een bakje koffie op mijn ‘nieuwe’ stoel want zo’n pauze is dan wel hard nodig.

Ik heb me uitgeleefd met de schop en de snoeischaar en na twee uurtjes werken was er ruimte voor wat boerenkoolplantjes. Ik had geen tijd meer om er nog een net overheen te maken maar ik hoop dat de vogels er nog een week vanaf blijven. De slakkenkorrels kon ik er nog wel rondstrooien. Dat was ook wel nodig want de eerste twee plantjes waren al opgegeten. De diertjes in de composthoop daarentegen mogen wel tekeer gaan, de bult kan bijna niet hoger. DSCN1060_rs