Verpieterde Japanse wijnbes

Mijn wijnbes, de derde op rij, staat er weer net zo armoedig bij als de vorige twee voor ze de geest gaven….
Waarom?
Ik hoor en lees altijd maar dat ze het overal doen!
Het is zo’n lekker vruchtje
Emmie

Het is alweer een hele tijd geleden dat dit berichtje op mijn site binnenkwam. Hoog tijd om mijn belofte aan Emmie waar te maken om uit te zoeken hoe een Japanse wijnbes het beste groeit. Toevallig had ik het laatste jaar ook last van een zielige Japanse wijnbes. Nu stond de plant er al een aantal jaren en was ik druk aan het stekken. Het zou zomaar kunnen dat de moederplant teveel energie moest steken in het aanmaken van nieuwe stekjes.

Het afgelopen jaar moest ik echter op den duur niet alleen mijn zaaigoed water geven maar ook de rest van de tuin, met al zijn gesettelde vaste planten. Het leek er toen op dat ik bij de Japanse wijnbes aan de late kant was, die zag er nogal verdord uit. ‘Het trekt wel weer bij,’ dacht ik. Hoopte ik. Toen ik me echter ging verdiepen in de verzorging van deze struik kwam ik tot de ontdekking dat juist die droogte wel eens het probleem kan zijn geweest.

Een Japanse wijnbes heeft graag een vochtige grond. Bij een te droge grond kan de plant afsterven. Daarbij moet de grond goed vocht doorlatend zijn en veel organische stof bevatten.

De plant staat graag in de zon, halfschaduw mag ook. De plant verdampt veel water via zijn bladeren, bij zonnig weer zul je tijdig water moeten geven. Giet het water bij de stam om vruchtrot te voorkomen.

Er zijn weinig ziekten die de Japanse wijnbes belagen. De enige die ik tot zover kan vinden, naast vruchtrot, is de honingzwam. Het is een paddenstoel die zich voedt met levend weefsel. Als deze paddenstoel van oktober tot december verschijnt, is het te laat om nog iets te doen. Je kunt het beste de plant verwijderen. Bij het voorkomen van de honingzwam helpt het om te zorgen voor een goed vocht doorlatende grond. Meer informatie over de honingzwam: www.defruitpluktuin.nl

Mijn stekjes van de Japanse wijnbes zijn inmiddels aangeslagen en staan op een nieuw plekje. Ik hoop dat Emmie de moed nog niet heeft opgegeven en het dit jaar nog eens kan proberen. Want na een stekelige pluk zijn de vruchtjes een heerlijke beloning.


Gebruikte websites

Verplanten

Naast het oogsten van groente is er in de winter nog veel meer te doen in de tuin. Echter, de natte, zompige kleigrond weerhoudt mij er wel eens van. Op de een of andere manier kan ik nogal chagrijnig worden van die zompige klei die me elke stap een centimeter doet groeien. Het is niet voor niets dat ik tegelpaden heb aangelegd in mijn tuin en probeer om vanaf die paden alles te kunnen bereiken. Alleen blijft de klei niet altijd netjes buiten de paden en ik niet óp de paden. Maar goed, in de winter mis ik mijn tuin ook nogal eens en dat blijkt dan weer tegen de zompigheid op te wegen.

Vorige week begon ik vol goede moed aan een klus die ik al enige tijd op de planning had staan. Het verplaatsen van de Japanse wijnbes. De oude struik had ik al verwijderd, de nieuwe stekjes moesten alleen nog even een beter plekje krijgen. In de loop der jaren is mijn tuin een wirwar van planten geworden, het overzicht is soms ver te zoeken. Tijd voor wat meer structuur!

De palen in mijn tuin die ik eens heb geplaatst om mijn frambozen en braamstruik in het gareel te houden bevallen goed. Een uitstekend idee om die ook te gaan gebruiken bij de Japanse wijnbes. En als ze dan tóch verplaatst moeten worden, waarom maak ik dan geen ‘fruithoek’? Is er ook meteen wat meer orde. Zo gezegd, zo gedaan. Inmiddels staan er wat kleine stekjes op rij bij de palen. De volgende taak is om de waslijn strak aan de palen te bevestigen zodat de takken eraan vastgemaakt kunnen worden. Ook een uitstekende klus voor in de winter. En de zompige klei? Die viel me dit keer alles mee.

Stekelvrij

Uiteraard kwam ik gister niet enkel in mijn tuin om de rijp op de blaadjes te zien liggen. Er moest ook gewerkt worden. Al de hele zomer was ik van plan de Japanse wijnbes aan te pakken. De plant werd te groot en moest een ander plekje hebben. Ik had al wat stekjes gekweekt* zodat ik de plant makkelijk een nieuw plekje kon geven. Ondertussen werd het tijd om de grote plant te rooien.

Maar ja… wie de Japanse wijnbes kent weet dat deze enorm veel venijnige stekeltjes heeft. Niet zo gek dus dat ik dat klusje maar steeds voor mij uitschoof. Inmiddels is het tijd voor de winterklussen en zal ik er toch eens aan moeten geloven. Ik had werkhandschoenen van thuis meegenomen, dikke, warme en stevige handschoenen die doorgaans worden gebruikt in de bouw. Met nog dunne handschoenen eronder hoopte ik zo genoeg bescherming te hebben tegen de stekels.

En het werkte! Wat een genot zeg! Het maakte de klus een stuk gemakkelijker en alles ging lekker vlot. Opeens was het helemaal geen vervelende klus meer maar een snoeiklus. En ik ben dol op snoeien. Aan het eind van de ochtend had ik twee zakken vol met takken (die gaan de volgende keer naar de ‘buren’) en had ik weer een heleboel ruimte in mijn tuin gecreëerd. Alleen de twee stekjes moeten nog een keer verplaatst worden en dan is het project ‘Japanse wijnbes’ weer afgerond.


* De Japanse wijnbes is heel makkelijk te stekken: buig een tak naar de grond en zorg dat deze de grond blijft raken (bijvoorbeeld door deze wat in te graven of door er wat op te leggen) Na enige tijd begint de tak te wortelen. Als de stek begint te groeien kun je de tak van de moederplant los knippen.

Fikse snoei

DSCN2529De Japanse wijnbes is de afgelopen 3,5 jaar flink gegroeid. De buurman klaagt wel eens dat de takken teveel uitsteken en met de venijnige stekels die aan de takken zitten is dat geen pretje. Daarbij belemmeren de takken aan de andere kant de doorgang in de tuin en maakt dit geheel het ook nog eens lastig om de besjes te plukken. Al met al genoeg redenen om te zorgen voor een nieuwe plek.

Nu is de plant heel gemakkelijk te stekken. Je buigt een tak naar de grond en het begint vanzelf wortel te schieten. Vorig jaar heb ik dat op verschillende plekken gedaan en inmiddels zijn er meer dan genoeg stekjes om te verhuizen. Zoveel zelfs dat er al stekjes zijn vervoerd naar tuinen elders in het land. Er moet nog even wat ruimte gemaakt worden en een nieuwe paal de grond in geslagen en dan kan er weer een struiksoort aan mijn ‘fruithoek’ toegevoegd worden. De grote struik kon na de oogst verwijderd worden. Althans, dat was mijn bedoeling. De struik heeft echter dit voorjaar ernstig te lijden gehad onder de droogte en tegen de tijd dat ik een royale oogst hoopte binnen te halen bleken vrijwel alle besjes veel te klein en zuur. Het oogsten bleek meer werk dan de opbrengst waard was. En zo heb ik al vóór de oogst de struik fiks gesnoeid. Enkele groene takken kwamen tevoorschijn en verrasten mij met nog wat sappige besjes. De rest van de struik is afgevoerd naar de buren, de gemeentewerf.

Pas nu de struik zo goed als verwijderd is, ontdek ik hoeveel plek deze innam. Opeens heb ik een heel pad extra om te lopen en lijkt de tuin een stuk groter. Toch zo gek nog niet, die fikse snoei.

Een rondje door de tuin

DSCN2492 In augustus zijn de Japanse wijnbessen rijp en smul ik tijdens het plukken meer van de vruchtjes dan dat er in het bakje terecht komen. Geen probleem want de besjes zijn maar kort houdbaar, hoe eerder ze gegeten worden hoe beter. Dat is overigens ook de reden waarom de Japanse wijnbes niet in de winkel te verkrijgen is: voor de consument de besjes in handen heeft zijn ze waarschijnlijk al niet meer zo lekker. Daarbij zijn ze nogal plakkerig (wat ervoor zorgt dat alle viezigheid blijft plakken) en is het veel werk om ze te plukken. Vermoedelijk zouden de besjes te duur worden om er nog mensen mee tot aankoop te verleiden. Beter kun je een struik in je tuin hebben dus, maar de stekels aan de plant zal niet iedereen waarderen. DSCN2488

Het lijkt erop dat ik dit jaar in juli al wel de eerste bessen kan plukken, de rode vrucht op de foto was nog wat te zuur maar lang zal het niet meer duren.

En dan de rode bieten, er zitten al aardige knollen in de grond. Hoera! Ik ben dol op verse rode bieten uit eigen tuin. Het liefst eet ik de hele zomer wekelijks rode bieten maar dit jaar is de oogst maar klein. Na de eerste keer zaaien en regelmatig water geven is er maar een kwart opgekomen. Ik heb nogmaals gezaaid en hiervan is driekwart opgekomen volgens mij, maar deze plantjes lopen een heel eind achter in de groei. Hoewel ik vooral erg geniet van het tuinieren en de oogst maar een klein onderdeel is merk ik opeens hoezeer ik geniet van de verse groenten uit eigen tuin. Misschien is het kleine onderdeel toch wel heel belangrijk want eigenlijk wil ik helemaal niet meer zonder…

 

Onkruid verwijderen

japanse wijnbesHet is voor menig mens een noodzakelijk kwaad: onkruid trekken. Vooral het feit dat het onkruid doorgaans weer terugkomt doet velen verzuchten dat het toch wel… ónkruid is. En ja, ook in een volkstuin komt onkruid steeds weer terug en ook ik verzucht wel eens dat het toch wel vervelende plantjes zijn als de tuin er vol mee dreigt te komen staan.

Toch vind ik onkruid trekken helemaal niet vervelend. Ik vind het namelijk heerlijk rustgevend. Terwijl ik polletjes gras uittrek, distels uitgraaf en het kruiskruid verhinder zaad te schieten gaan mijn gedachten als wolken door mijn hoofd. Rustig maar gestaag drijven ze langs. Piekeren en onkruid trekken blijkt niet samen te gaan bij mij en zo kom ik heerlijk tot rust. Terwijl ik stukje voor stukje opschuif in de tuin groeit de berg afval in mijn emmertje en komt er weer nette, donkere aarde tevoorschijn. Het enige wat wel eens hinderlijk is, is de plaats waar het onkruid groeit. Zo had onder de Japanse wijnbes een hele groep onkruidplantjes zich weten te verzamelen en dat dijde langzaam maar zeker uit. De milde vrieskou heeft ze er niet onder gekregen en zo kroop ik afgelopen vrijdag toch maar onder de stekelplant om korte metten te maken met dit ongewenst groen. Inmiddels is de grijszwarte aarde weer zichtbaar en kan de bodembedekker zijn gang weer gaan. Tevreden heb ik de afvalemmer geleegd om vervolgens nog even weer terug te lopen naar het nette stukje tuin. Och, wat geeft dát toch een voldaan gevoel zeg!

Heel veel stekjes

DSCN0752De Japanse wijnbes kan nogal weelderig groeien. Om te voorkomen dat de takken alle kanten op gaan maak ik ze doorgaans met een boogje vast aan een pvc-buis. Eigenlijk zou zo’n systeem als die ik bij de frambozenstruiken heb handiger zijn: wat palen in de grond en een waslijn erlangs spannen. Zo groeien de takken mooi recht en kun je er makkelijk bij met oogsten. Als je tenminste wel tijdig de takken aan de lijn vastmaakt, anders helpt het niets. Maar goed, tot nu toe doe ik het altijd provisorisch met wat pvc-buizen die ik in de grond heb gestoken. En dat gaat nog best. Deze keer heb ik de takken wat te enthousiast naar beneden gebogen: elk uiteinde van de tak dat de grond raakte heeft zich gesetteld en is gaan wortelen. Zo heb ik nu een heleboel stekjes van de Japanse wijnbes.

Bleekselderij

japanse wijnbesVandaag was het heerlijk weer om te tuinieren én ik had er de tijd voor. Wat wil ik nog meer?! Ik heb er volop van genoten en kreeg zelfs al de opmerking dat ik vandaag toch zo lang bezig was in de tuin. Het was dan ook wel een beetje laat toen ik weer richting huis ging, maar goed, het is tenslotte ook niet meer elke dag zulk mooi weer.

Ik had wat dingen in gedachten om te doen maar ik geloof niet dat ik daarmee bezig ben geweest. Het was een heerlijke ‘kijk-eens-om-mij-heen’-tuindag. En dan is er altijd genoeg te doen en doe ik precies waar ik op dat moment zin in heb. Zo heb ik een hele berg takken kaal gemaakt, ze liggen inmiddels klaar voor een hekje. De rozenstruik is haar dode knoppen en lelijke blaadjes weer kwijt, de frambozen zijn per direct opgegeten en de Japanse wijnbes is weer een beetje in de goede richting gebogen.

bleekselderijVerder heb ik de bleekselderij bevrijd uit de lange armen van de courgetteplant. Ik denk niet dat ze nog erg veel zonlicht kregen op dat plekje… Aangezien ze ook op den duur aangeaard moesten worden heb ik ze maar verplaatst naar een prachtig leeg vak en ze meteen diep in de grond geplant.

Met daarbij nog koffiedrinken, praatje maken, onkruid verwijderen, oogsten en bloemen plukken is de middag omgevlogen.

Heel veel fruit

DSCN0095
Van tevoren wegen hoeveel fruit het is en berekenen hoeveel suiker en marmello er bij moet.

Vandaag ben ik samen met mijn tuinmaatje de hele ochtend bezig geweest met jam maken. En dat werd hoog tijd want onderhand paste er nog weinig bij in de vriezer. De vriezer mist nu 11 (liter)bakjes vol aardbeien, frambozen, bramen en Japanse wijnbes, eindelijk weer ruimte!

Het hele huis rook naar zoet fruit en de halve keuken plakte zoals fruit 😉 Maar het is met zijn tweeën niet alleen gezelliger maar ook nog eens snel opgeruimd.

Voor het eerst kon ik eens een jamsoort maken met Japanse wijnbes als hoofdbestanddeel in plaats van een restje. Het is aardbei-Japanse wijnbes geworden en heeft de eerste smaaktest glorieus doorlopen!

Het resultaat? 30 potjes jam! Niet alleen aardbei-Japanse wijnbes, ook een soort van aardbei-framboos-Japanse wijnbes en (de meeste) aardbei-braam-framboos.

 

DSCN0100
Heel veel potjes ontsmetten, afspoelen en laten drogen. En dan… welke deksel past op welk potje?

DSCN0104

Zomaar wat foto’s van de tuin

Meestal maak ik wat foto’s kriskas in de tuin voor ik naar huis ga. Niet altijd is er een verhaaltje over te schrijven waardoor sommige foto’s niet eens getoond worden. Jammer is dat, want al die planten groeien en groeien maar en het is natuurlijk leuk om dat te zien. Dus vandaag gewoon een paar foto’s van verschillende groenten en bloemen.

  • Er is alweer een grote pompoen op komst al moet deze nog wel een tijdje rijpen
  • hoera! Mijn zonnehoed bloeit! In het voorjaar was deze tot op het laatste stukje opgegeten door de slakken. Met wat slakkenkorrels en regelmatig water geven is het zowaar helemaal goed gekomen. Op de achtergrond nog gladiolen en een prachtige roze dahlia.
  • Ai… staande foto’s passen niet in dit foto-systeem. Maar dat het maïs is is wel zichtbaar en er zitten al aardige kolven aan. De mannelijke bloem aan de top moeten jullie er even bij denken.
  • Het kolenvak is redelijk kaal en inmiddels ingezaaid met de groenbemester Phacelia (bijenvoer) Ondertussen ook een handig plekje om wat snoeiafval te stallen. Al die stekels van de Japanse wijnbes hoeven niet in mijn compost, maar ik spaar het afval voor de gemeentewerf graag een beetje op.
  • De boerenkool groeit heel goed. Daardoor zit ‘ie wel een beetje verstopt tussen de bonenplanten, tomatenplanten en nog wat verdwaalde vingerhoedskruid.
pompoenzonnehoedmaiskolenboerenkool