Tomatenplantjes

Er komt steeds meer ruimte in de tuin voor de thuis opgekweekte planten. Met name de tomatenplanten groeien hun potje uit en verlangen naar de volle grond. Met het mooie weer ben ik regelmatig op de tuin te vinden en elke keer gaan er een paar mee in de fietstas. En zo begint het balkon al wat leger te worden en de tuin groener.

Waar de tomatenplanten rijp zijn voor de tuin, moeten andere soorten nog gezaaid worden. Ach, alles gaat wat later dit jaar en dan blijkt het ook wel goed te komen. Door het warme weer halen de laat gezaaide planten de vroeg gezaaide soms bijna weer in. Maar zover is het nu nog niet. In de kweekbak komen de kiemblaadjes tevoorschijn van de boontjes, pompoenen, courgette, zinnia en basilicum. De sla is een koude kiemer en die wil niet zo goed met dit weer. Ach, als de bak verder leeg is kan ik het altijd nog even in de koelkast zetten. En het lijkt me een goed idee om weer één van de slakroppen te laten bloeien en zaaien, het bevalt me goed, die prachtige kroppen sla.

Kruidenbak

Vorig jaar ben ik al enigszins begonnen met het maken van een kruidenbak. Dit jaar zat er alleen nog maar tijm en munt in. De bieslook in een andere bak was niet meer groter dan drie sprietjes. Tijd om de klus voort te zetten.

Voor de kruidenbak wilde ik graag gebruik maken van de Makkelijke Moestuin Mix van vermiculiet, compost en turf. Groente groeit er goed op en ik vermoed dat kruiden er ook goed in gedijen. De oude potgrond werd weggehaald (mooie grondverbeteraar voor de volkstuin) en de tijm kwam weer terug in de bak. Uit de Spruit-tuin haalde ik een flinke pol met bieslook. In de tuin groeit die veel beter dan in de bloembak, zo kan ik regelmatig mijn voorraad op het balkon aanvullen. Verder had ik peterselie gezaaid en zo was de eerste kruidenbak compleet.

De tweede kruidenbak bevat voornamelijk zomerse kruiden. Grote kans dat ik die volgend jaar weer opnieuw moet vullen. Ook hier had ik van alles voor gezaaid: dille, kamille en kaneelbasilicum. Bij een tuinwinkel heb ik nog paarse basilicum gekocht, die is wat sterker dan de groene soort. De kwetsbare plantjes staan voorlopig nog even uit de zon, op het balkon kan het behoorlijk ‘bakken’.

De muntplantjes kregen hun eigen bak. Daarin kunnen ze zoveel woekeren als ze willen en zo nu en dan snoei ik ze even als ik thee wil drinken. Ik ben tevreden: in plaats van overal ergens een plantje zitten nu eindelijk al mijn kruiden geordend in een paar bakken.

Nieuwe lading

P_20160406_194708Vorige week gezaaid en deze week al heel wat nieuwe plantjes. De courgette, komkommer, één pompoen, basilicum, doperwten en kapucijners zijn inmiddels boven de grond. De bloemen, sla, andijvie, peterselie en dille laten nog even op zich wachten, maar dat is niet gek. De meeste zaden hebben wat langer tijd nodig om te ontkiemen.

De vensterbank staat inmiddels al behoorlijk vol. De lamellen kunnen bij één raam niet meer dicht omdat deze op de vensterbank hangen (in plaats van er voor langs gaan) en die vensterbank vrijwel helemaal gevuld is met planten. En dan zijn het nu nog allemaal kleine potjes met net ontkiemde (of nog niet ontkiemde) zaadjes. Dat gaat wat worden als deze planten aan hun groeispurt beginnen…

Het is elk jaar weer even puzzelen hoe ik alles een plekje kan geven. Het wordt inmiddels tijd dat de kas afgemaakt wordt en ik daar de eerste serie plantjes heen kan verhuizen. En goed nieuws: volgende week wordt het glas bezorgd! 🙂 De haakjes en clipjes om het glas te bevestigen heb ik ook al even in huis dus nu is het een kwestie van met iemand afspreken om samen het laatste glas erin te doen. En erna uiteraard: ramen zemen! P_20160406_194726

Zonneschijn

Twee dagen van huis was fataal voor de stekjes van de basilicum. De zon had op de ramen geschenen en het was in huis lekker warm geworden. Hoe koud het buiten dan ook mag zijn, met veel ramen kan de temperatuur bij helder weer toch aardig oplopen. Bij warm weer verdampt er meer water en dit keer zakte het waterpeil te laag voor de nog zeer kwetsbare stekjes… Helaas. Eentje ziet er nog een beetje aantoonbaar uit, ik ga nog even afwachten of dat nog wat gaat worden. De andere twee zijn reddeloos verloren.

Gelukkig had ik de kleine zaailingen allemaal op de eettafel gezet en de lamellen half dicht gedaan. De grond is snel uitgedroogd in zulke kleine bakjes en dat overleven de plantjes niet. Die zien er dus nog goed uit al moest ik ze wel meteen water geven.

Waarom de bloemkool het zo slecht doet is mij inmiddels ook duidelijk. Het had (ook) last van luis! Het is toch wat met die luis dit voorjaar… Met zoveel plantjes die ik al heb voorgezaaid staan de vensterbanken vol. Ik kan er dan ook weinig aan doen om de (nog) niet besmette plantjes te beschermen. Uit voorzorg bespuit ik alles met water en zeep en tot nu toe groeien de plantjes nog vrolijk door. Alleen de bloemkool was me ontgaan, die stond tenslotte in de slaapkamer, zonder besmette planten ernaast. Maar de luizen zaten er waarschijnlijk al op.

En zo is elk jaar tuinieren weer anders.

 

Basilicum stekken

DSCN1515De bekende soort basilicum is éénjarig. Hoe goed ik er ook voor zorgde de afgelopen herfst, het ging toch écht dood. Maar de donkerkleurige basilicum (met aan de bovenzijde van het blad een donkergroene kleur en aan de onderzijde bijna paars) is wel goed over te houden in de winter. Vorst overleeft het niet, maar binnenzetten kan natuurlijk wel. Bovendien is het gemakkelijk te stekken. Zo heb ik in het najaar een aantal takjes van de (grote) basilicum geknipt en in een vaasje gezet. Na verloop van tijd kwamen er wortels aan en konden ze in een potje met aarde.

Verstandig is om bij het stekken de grote blaadjes eraf te halen. Zolang de plant nog geen wortels heeft kan het nog maar moeilijk water opnemen. De grote bladeren zorgen er echter voor dat er veel vocht verdampt. Zet de takjes om dezelfde reden dan ook niet in de zon maar op een koele plaats.

De gestekte plantjes van de afgelopen herfst doen het goed. Zelfs zó goed dat ik ze inmiddels alweer aan het stekken ben. De takjes op de foto staan alweer één à twee weken in het water.

De grote basilicumplant die ik buiten had laten staan is inmiddels helemaal afgestorven. Zo is er weer een pot vrij voor nieuwe aanwas.

Strijd

DSCN1519 De strijd tegen de luizen is weer begonnen. Laatst ontdekte ik na het zien  van de spikkels op mijn vensterbank dat mijn kalanchoë luis had. Ik kan me niet herinneren dat ik dat wel eens eerder heb gehad, maar blijkbaar is ook deze plant daar gevoelig voor. Wat me minder verbaasde is dat mijn gerbera luis heeft. De planten werden naar buiten gebonjourd en bespoten met water en afwasmiddel.

Inmiddels staat de gerbera weer binnen (ik denk dat deze niet zo goed tegen de kou kan), gezellig met de basilicum (ook aangevallen) op de mat.

De voorjDSCN1520aarsbloemen komen al in grote getale op in de potten en denkend aan ongewenste diertjes op mijn balkon ging ik de tulpen eens nader bekijken. Vorig jaar zaten die helemaal onder de luis. En ja hoor, ook hier zijn de beestjes al aangekomen. Maar ik ben er nog vroeg bij, de planten zien er nog gezond uit en de luizen zijn maar met weinig. Wie weet kan ik de tulpen dit jaar met wat aandacht behoeden voor een plaag.

In de tuin heb ik al gezien dat de rozenstruik ook een luizenkolonie heeft DSCN1518aangetrokken. Ik ben in de ‘vrije natuur’ wat minder scheutig met spuiten. Tenslotte is de kans daar een stuk groter dat de plant het overleefd en zijn er meer lieveheersbeestjes die mij helpen in de strijd.

Alleen de rode bes moet ik dit jaar goed in de gaten houden. Nadat deze 2 jaar achtereen flink aangevallen is (de mieren steunden de luizen in het strijdgewoel, al molken deze hen tegelijkertijd uit) had deze struik er behoorlijk onder te lijden. Nog zo’n jaar zou weleens het einde kunnen betekenen. Bovendien komt er weinig vrucht van een struik die alle zeilen moet bijzetten.

En zo strijd ik niet alleen tegen duiven, maar ook tegen luizen. Je gaat je toch afvragen of je je dan nog liefhebber van de natuur mag noemen…

Verse kruiden

DSCN1433

DSCN1444

Verse kruiden, het staat natuurlijk prachtig in de keuken (of op het balkon), het klinkDSCN1446t lekker en is ook nog eens hip. Maar dan het gebruik van verse kruiden. Verse kruiden gedragen zich niet altijd hetzelfde als gedroogde kruiden. En welke kruiden zijn nu precies voor welke gerechten? Moeten ze lang meekoken of juist niet?

Gister was ik op zoek naar deze antwoorden en kwam ik een hele handige site tegen. DSCN1445Een heleboel soorten kruiden op een rij, inclusief herkomst, DSCN1440verzorging, gebruik en hoe te bewaren. Voor een ieder die graag eens wat (meer) met verse kruiden wil werken: http://www.mijnreceptenboek.nl/ingredienten/kruiden/

Om het gebruik nog makkelijker te maken heb ik de samenvatting voor gebruik op de potjes voor de kruiden geschilderd. Naam, wel/niet of kort verhitten, gebruik bij vis/vlees/salade/saus/soep/thee, 1-jarig, 2-jarig of vaste plant, wel of niet vorstbestendig. Zo heb je niet alleen de gebruiksaanwijzing altijd bij de hand, maar ook nog eens vrolijke potjes in de vensterbank staan.

De kruidenpotjes die jullie hier zien zijn:

  • DSCN1441Basilicum: niet verwarmen, geschikt voor vis, vlees, soep, salade en sauzen. 1-jarig.
  • Peterselie: kort verwarmen, geschikt voor vis, vlees, sauzen en soep. 2-jarig, niet vorstbestendig.
  • Citroengras: kort verwarmen, geschikt voor vis, vlees en thee. Vaste plant, niet vorstbestendig.
  • Dille: kort verwarmen, geschikt voor vis, vlees, salade en sauzen, 1-jarig.
  • Rozemarijn: verwarmen, geschikt voor vlees, soep en thee. Vaste plant, niet vorstbestendig.

Ook leuk om iemand cadeau te geven, met plantjes of zaden.

Basilicum

DSCN9188_rsWel eens een basilicumplant gekocht die na twee maanden alweer dood was? Ik wel, en daar doe ik het natuurlijk niet voor. Gelukkig heb ik ook wel eens een basilicumplant gekocht die al jaren meegaat. Het gaat hier om een andere soort, eentje met groen-paarse blaadjes en paarse bloemetjes (als ik de plant zover laat komen)

Ik heb de plant eens bij een tuincentrum gekocht en afgelopen winter heb ik de plant binnen gezet zodat het niet door de vorst overvallen zou worden. Inmiddels is de plant de moeder van alweer een hele serie stekjes. Een gezond ogend takje afknippen en een tijd in een vaasje water laten staan, moeilijker is het niet om deze plant te stekken. Als er worteltjes aan het takje komen kan het in een potje met aarde. Nog een tijdje regelmatig kleine beetjes water geven en er is een nieuwe plant om van te oogsten.

Ik vraag me af of het toeval is of dat de gangbare basilicum niet te stekken/over te houden is. Op mijn werk werden laatst alle basilicumplanten uit de kas gerooid en ook het kleine plantje dat ik van deze soort heb ziet er erg zielig uit. Ik geloof dat ik bij de aanschaf van de donkere basilicumplant een geweldig aankoop gedaan! En dat terwijl het een impulsaankoop was, ik was verrukt over de mooie paarse bloemetjes die er al aan zaten 😉

rode kool, aardappels & kruiden

Mijn rode kool plantjes hebben de kas verlaten en staan inmiddels in de volle grond. De komende week zal ik ze nog maar wat extra water geven want thuis werden ze wat verwend wat vocht betreft. Het ritje naar de tuin moet ik weer wat incalculeren want al die zaden kunnen ook wel wat extra aandacht gebruiken.

Ook de laatste krielaardappeltjes zijn gepoot. Gecombineerd zal dat een lekker maaltje worden, alleen zijn ze niet tegelijk klaar 😉

In mijn kas thuis op het balkon kwam zo mooi weer ruimte voor de bloemkool. Vandaag heb ik maar twee bloemkool plantjes gekocht aangezien het zaaien nog niet zo wil vlotten. En twee bloemkool sprietjes die met moeite het hoofd boven water houden in hun wc-rolletje heb ik overgezet naar een normaal potje. Wie weet krabbelen ze nog weer wat op, dat was bij de veldsla in ieder geval wel zo.

En dan het bezoekje aan mijn voormalige buurvrouw. Dat heeft weer heel wat nieuwe plantjes opgeleverd, met name wat de kruiden betreft. Inmiddels kan ik mijn visite niet alleen verse muntthee serveren (twee soorten zelfs) maar kan het ook kiezen voor citroenmelisse.

Voor het kruiden van mijn eten kan ik nu verse peterselie of oregano gebruiken en de gewone basilicum (in plaats van de paarse basilicum). De kruidenmand wordt nu wel wat vol, de drie slaplantjes moeten binnenkort overgezet worden naar een grote pot want ze komen wat in het nauw. Bovendien kunnen de verschillende kruiden nogal woekeren dus lang zal het niet meer duren voor de hele mand bedekt is met plantjes. Erg leuk, het mag nu met recht een kruidenmand heten.

Salade

Vandaag een salade à la tuin. De sla zelf moest nog uit de winkel komen (mijn slaplantjes zijn nog niet zo groot) maar de vulling van de sla komt bijna helemaal uit eigen tuin! Of beter gezegd: van het balkon.

Zoetzuur van eigen courgette en eigen uien (vorig jaar ingemaakt), rucola, het eerste radijsje (toch nog wat klein maar toen was ‘ie al geoogst), bieslook, munt en basilicum. Wat blokjes kaas erbij en eten maar!